Lãnh đạo Việt-Trung hoạch định gì cho tương lai quan hệ hai nước?

Dù chuyến thăm lần này diễn ra trước ngày lễ truyền thống Tết Âm lịch, vào những ngày kỷ niệm 67 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam — Trung Quốc, sự kiện này không mang tính hình thức mà có nội dung cụ thể rất thực dụng.

Chắc chắn, chuyến thăm này sẽ đi vào lịch sử như một cột mốc quan trọng trên con đường củng cố và phát triển những truyền thống hữu nghị và hợp tác giữa hai đảng cộng sản, hai nước xã hội chủ nghĩa, hai quốc gia láng giềng. Xét theo nội dung thông cáo chung và 15 văn kiện hợp tác quan trọng đã được ký kết trong thời gian chuyến thăm, có thể đánh giá về các thỏa thuận cụ thể và tương lai của các mối quan hệ Việt-Trung.

Lãnh đạo hai nước nhất trí tiếp tục duy trì trao đổi, tiếp xúc cấp cao thường xuyên, kể cả bằng đường dây nóng, mà điều đó có ý nghĩa đặc biệt cho sự phát triển mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Về mối liên hệ giữa hai đảng Cộng sản, hai bên đã thông qua Kế hoạch hợp tác giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản Trung Quốc  cho giai đoạn 2016-2020,  Kế hoạch hợp tác trong việc đào tạo cán bộ đảng, trao đổi kinh nghiệm, cả ở cấp ủy ban trung ương và ở cấp tỉnh.

Hai bên sẽ tích cực thúc đẩy giao lưu, hợp tác hữu nghị giữa Quốc hội Việt Nam và Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc, giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội nghị hiệp thương chính trị nhân dân Trung Quốc, giữa Bộ, ngành, các tổ chức công cộng. Xin đặc biệt lưu ý đến sự hợp tác của các cơ quan quốc phòng. Trong chuyến thăm này, Bộ trưởng Quốc phòng của hai nước đã ký kết Tuyên bố Tầm nhìn chung về hợp tác quốc phòng giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Quốc phòng Trung Quốc đến năm 2025, trong đó nói về việc tăng cường hợp tác giữa quân đội hai nước trên các lĩnh vực như giao lưu hữu nghị biên phòng, đào tạo cán bộ, nghiên cứu học thuật quân sự, tiếp tục tiến hành tuần tra chung trong Vịnh Bắc Bộ.

Hai bên cũng đã ký kết các thỏa thuận quan trọng về kinh tế thương mại, về các các biện pháp thiết thực nhằm cải thiện tình trạng mất cân bằng thương mại hai nước. Hiện có kế hoạch xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới Việt Nam — Trung Quốc. Hai nhà lãnh đạo kêu gọi thực hiện hiệu quả hơn các thỏa thuận đạt được trước đây về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, thương mại song phương, nông nghiệp và tài chính, bao gồm các dự án kinh tế rất quan trọng đối với Việt Nam như hiện đại hóa các tuyến đường sắt ở miền Bắc Việt Nam, sử dụng tài nguyên nước, trong đó có sông Cửu Long, nâng cao trình độ kỹ thuật nông nghiệp. Trong thời gian chuyến thăm, hai bên đã ký kết thỏa thuận về các nội dung này.

Ban lãnh đạo Trung Quốc bày tỏ sự sẵn sàng khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ cao mở rộng hợp tác với Việt Nam, đầu tư vốn vào nền kinh tế Việt Nam, và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư Việt Nam tại Trung Quốc.

Ở Bắc Kinh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có cuộc gặp với Chủ tịch Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) Kim Lập Quần,  và ông Kim cam kết rằng ngân hàng của ông sẽ hợp tác chặt chẽ với Việt Nam.

Tất nhiên, trong chuyến thăm này hai bên không thể không đề cập đến tình hình phức tạp ở Biển Đông. Các nhà lãnh đạo của Việt Nam và Trung Quốc một lần nữa nhấn mạnh cam kết giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp ngoại giao vì lợi ích hòa bình và ổn định trong khu vực. Thông cáo chung nhấn mạnh rằng, hai bên sẽ sử dụng tốt cơ chế đàm phán về biên giới lãnh thổ Việt — Trung, kiên trì thông qua đàm phán, hiệp thương hữu nghị, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp nhận được, kể cả trong việc khai thác các nguồn tài nguyên biển, sẽ không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp, giữ gìn hòa bình, ổn định ở Biển Đông.  Một nhiệm vụ quan trọng là thúc đẩy vững chắc đàm phán phân định khu vực vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ, và sớm xây dựng "Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông" (COC).

Trong thời gian Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng ở thăm Trung Quốc, hai bên đã nói nhiều về việc tăng cường sự tin cậy chính trị giữa hai nước. Có lẽ, đây là kết quả đầy hứa hẹn và quan trọng nhất của chuyến thăm này. Tất cả những người chú trọng sự phát triển tiến bộ của các dân tộc và hòa bình trên thế giới đều hài lòng với kết quả này.