National Interest: liệu mô hình phát triển kiểu Trung Quốc có thể cứu Liên Xô khỏi sụp đổ?

© Sputnik / Vladimir Astapkovich / Chuyển đến kho ảnhcuộc diễu hành quân sự kỷ niệm lần thứ 75 trên Quảng trường Đỏ
cuộc diễu hành quân sự kỷ niệm lần thứ 75  trên Quảng trường Đỏ - Sputnik Việt Nam
Đăng ký
Rất có thể, sự sụp đổ của Liên Xô vào tháng 12 năm 1991 - là sự kiện quan trọng và đáng ngạc nhiên nhất của thế kỷ XX, mà theo lời Tổng thống Nga Vladimir Putin đó là "thảm họa địa chính trị lớn nhất",- National Interest viết.

"Tuy nhiên, liệu có phải sự sụp đổ của Liên Xô thực sự không thể tránh khỏi?— tạp chí tự đặt ra vấn đề bàn thảo. — Cuộc tranh luận trên tinh thần " sẽ là gì nếu giả sử…" vẫn đang tiếp diễn trên toàn nước Nga, giới trí thức, chính trị gia và những người theo chủ nghĩa dân tộc đang cố gắng để hiểu điều gì và bằng khả năng nào có thể duy trì sự thống nhất đất nước của mình. Nhưng đó là gì, nếu chúng ta cẩn trọng nhìn vào những gì đã xảy ra và suy nghĩ xem liệu Liên Xô thực sự có thể tồn tại hết thế kỷ XX?".

Tổng thống Nga Vladimir Putin - Sputnik Việt Nam
Putin giải thích tại sao ông coi sự sụp đổ của Liên Xô là thảm họa lớn nhất của thế kỷ XX
Trong những năm 80 tăng trưởng kinh tế bị chậm lại, và uy tín của đảng Cộng sản cũng bắt đầu suy giảm, giới lãnh đạo Liên Xô bắt đầu lo lắng. Năm 1986, Mikhail Gorbachev tuyên bố ra mắt hai tiến trình: "công khai",-nói chung được định nghĩa là chính sách cởi mở tối đa và "cải tổ", theo đó được hiểu là công cuộc cải cách chính trị và kinh tế.

Do đó, lãnh đạo Liên Xô dự định từng bước tự do hóa một số khía cạnh của công tác quản lý nhà nước, nhưng trong thực tế điều đó chỉ làm thêm suy yếu sự kiểm soát của chính phủ Liên Xô, dẫn đến tình trạng hỗn loạn kinh tế và chính trị, phát triển chủ nghĩa dân tộc và phong trào ly khai ở vùng xa xôi. "Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu Đảng Cộng sản quyết định thực hiện gói cải cách nhằm tự do hóa nền kinh tế Liên Xô đồng thời giữ vững sự kiểm soát ý thức hệ?" — NI biện luận.

Hơn nữa, điều này đã từng xảy ra trong lịch sử. Năm 1921, Chính phủ Liên Xô đã phát động chính sách kinh tế mới (NEP), trong phạm vi chính sách này đồng thời tồn tại cả doanh nghiệp tư nhân và khu vực công nghiệp nhà nước. "Điều đó có nhiều điểm tương đồng giống như Trung Quốc ngày nay, và có lẽ đó là sự thật — phép lạ kinh tế Trung Quốc đã diễn ra dưới sự giám sát chặt chẽ của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đảng cầm quyền sẽ không chấp nhận bất cứ sự chia rẻ chính trị nào", — The National Interest cho biết.

Quốc ky Liên Xô - Sputnik Việt Nam
Kết quả khảo sát: Một phần ba người Nga xấu hổ vì sự sụp đổ của Liên Xô
Nếu như Gorbachev đã có thể thuyết phục chiến hữu đồng chí trong đảng viên thực hiện bước này,thì các doanh nghiệp lớn và vừa sẽ vẫn nằm trong tay nhà nước, trong khi  công dân Xô- viết vẫn sẽ có thể tham gia vào các doanh nghiệp nhỏ.

"Trong kịch bản tình huống này, sẽ không có công khai, không có tranh luận công khai, không có những lời công kích chỉ trích nhà nước, không có đụng độ với một quá khứ Xô Viết tăm tối, cũng không có sự phát triển của chủ nghĩa dân tộc ở các nước cộng hòa xa trung tâm, — tạp chí viết. —  Chỉ hoàn toàn là một cách tiếp cận kinh tế để uốn nắn dòng năng lượng của một số lượng người hoạt động chống nhà nước và các cuộc biểu tình chuyển hướng sang kinh tế. Ngoài ra, cứ để điều đó xảy ra với một số sai lệch đáng kể so với những gì đã xảy ra ở Trung Quốc".

Xã hội Liên Xô vào giữa thập niên 80 đã sẵn sàng cho một cuộc cải cách kinh tế theo từng giai đoạn như vậy, tuy nhiên cải cách cần được thực hiện dưới sự điều khiển chỉ đạo rõ ràng của nhà nước, tạp chí nhấn mạnh. Như kết quả của quá trình cải cách dần dần, Liên Xô sẽ cho phép mình vượt qua các vấn đề nội bộ và thoát khỏi khủng hoảng này theo hình thức đổi mới sau năm 1991. Phương án chuyển đổi Liên Xô thành một quốc gia tương đối tự do về kinh tế với tình trạng không có  phong trào ly khai ở các nước Baltic và Kavkaz sẽ tăng thêm cơ hội sống còn cho đất nước.

Tổng thống đầu tiên của Liên Xô Mikhail Gorbachev - Sputnik Việt Nam
Ông Gorbachev thừa nhận một phần trách nhiệm để Liên Xô sụp đổ
Trong lĩnh vực chính trị, rất có thể, một Liên bang Xô — Viết đổi mới sẽ cắt giảm bớt viện trợ quốc tế của nó để tiết kiệm nguồn lực của mình. Nhiều khả năng, điều này sẽ dẫn đến việc Đông Âu ra khỏi khối Hiệp ước Warsaw, nhưng, cũng như trong những năm 20, Liên Xô vẫn có khả năng cải cách được nền kinh tế của mình.

Tuy nhiên, rất khó dự đoán " Liên Xô Mới" sẽ có mối quan hệ như thế nào với nước Trung Quốc đang phát triển- một đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Matxcơva. Có lẽ, cả hai nước sẽ tìm thấy nhiều lĩnh vực chung để hợp tác, có tính đến hệ thống nhà nước tương đồng. Nếu tính rằng vào năm 2017, nhiều quốc gia  xem xét chuyển hướng theo mô hình kinh tế Trung Quốc,  có thể tưởng tượng rằng "chủ nghĩa tư bản Liên Xô" sẽ trở thành đối thủ của mô hình kiểu Mỹ, kiểu Tây Âu và kiểu Trung Quốc.

"Có lẽ nếu tính đến bối cảnh mà Liên Xô lâm vào vào cuối những năm 80, thì Liên bang này đã không còn cơ hội cứu giữ. Những cơ chế nội bộ khác nhau và các quá trình chính trị đã dẫn đến thực tế là ngay cả việc đạt được một thỏa thuận chung đã là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, cho đến tận ngày nay, ý tưởng về một Liên Xô đổi mới vẫn tồn tại dưới một số hình thức — theo khuôn khổ liên minh kinh tế, quân sự và chính trị được hình thành giữa Nga với các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ. Liên minh Kinh tế Á Âu, trong đó bao gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan <…> được chứng tỏ đó là di sản của Liên Xô. Có lẽ, số phận Liên Xô đã không được tồn tại, nhưng các cuộc tranh luận về tiềm năng tiến hóa của nó vẫn tiếp tục sôi sục thậm chí nhiều năm nữa ", — National Interest tổng kết.

Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала