"Bó hoa chết chóc". Nga đang đưa trở lại biên chế hai “siêu pháo” Liên Xô

Các pháo tự hành sẽ được sửa chữa, bảo dưỡng, trang bị bộ kính ngắm hiện đại. Sau đây là bài của Sputnik về lý do tại sao quân đội Nga dùng lại các siêu pháo.

Trong quân đội Nga hiện có khoảng 500 đơn vị pháo cối tự hành 2S4 Tulpan. Pháo cối này đã được phát triển vào cuối những năm 1960 khi Quân đội Liên Xô có nhu cầu về loại pháo tự hành mạnh mẽ. Các chuyên gia đã tìm cách khá đơn giản để thực hiện nhiệm vụ này: súng cối M-240 mạnh nhất thời Thế chiến thứ hai đã được nâng cấp và được đặt trên khung gầm xe của hệ thống tên lửa phòng không Krug. Khẩu đội cối gồm 5 người, tổng khối lượng số đạn dược — 40 quả đạn cối, một viên đạn tiêu chuẩn nặng 130 kg. Một siêu pháo khác: pháo tự hành 203 mm 2S7 Pion — cùng tuổi với Tulip. Nó được thiết kế để phá hủy các công trình quân sự kiên cố của đối phương, phá hủy các phương tiện tấn công hạt nhân trong chiều sâu chiến thuật ở khoảng cách từ 37 đến 50 km. Đạn dược: đạn nổ mạnh phân mảnh, xuyên thủng bê tông, đạn hạt nhân và hóa học. Trọng lượng đạn lên tới 110 kg. Khu đội lên đến 7 người.

Cả hai hệ thống pháo binh này vào thành phần dự trữ chiến lược của Bộ Tổng tư lệnh tối cao Nga. Chúng được sử dụng khi cần phải giáng đòn pháo binh đặc biệt chính xác và mạnh mẽ. Kết quả là chỉ có pháo tự hành Tulip đã tham gia chiến đấu thực sự. Tại Afghanistan, pháo Tulip đã hành động hiệu quả, tiêu diệt những công trình quân sự kiên cố của Mujahideen, đặc biệt những quả đạn bắn theo đường cầu vồng  phá hủy công trình cua đối phương trên các sườn núi, trong các hẻm núi. Trong thập niên 1990, quân đội Nga đã sử dụng Tulip trong chiến dịch chống khủng bố ở Bắc Caucasus.

Tuy nhiên, kể từ giữa những năm 1990,  phần lớn "siêu pháo" của Liên Xô được đưa vào các kho lưu trữ. Trong những năm khó khăn đó, lượng lớn trang thiết bị quân sự đã bị thanh lý và trở thành đống sắt vụn, nhưng không ai dám nói về việc tái chế các pháo tự hành trong dự trữ chiến lược của Bộ Tổng tư lệnh tối cao. Và bây giờ, 20 năm sau, các siêu pháo bắt đầu được trả lại cho quân đội, bắt đầu đào tạo sĩ quan chỉ huy phân đội pháo binh, siêu pháo tham gia các cuộc tập trận. Với sự giúp đỡ của Pion và Tulip các quân nhân học cách tiêu diệt trạm chỉ huy của đối phương, kho đạn dược ngầm và pháo đài bê tông cốt thép.

Theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng, tất cả các khẩu pháo tự hành hiện có sẽ được nâng cấp. Các chuyên gia sẽ thay thế một số thành phần khung và cụm, hệ thống cấp điện, giáp bảo vệ chống phóng xạ, thiết bị liên lạc và hệ thống chữa cháy. Quá trình chuẩn bị cho trận chiến sẽ được thực hiện tự động, khẩu đội sẽ có thể định hướng tốt hơn với sự giúp đỡ của bản đồ điện tử.

"Bây giờ kỹ thuật này được đưa vào hệ thống tự động kiểm soát quân đội, hệ thống trinh sát và chỉ huy điều khiển hỏa lực tích hợp hóa", —chuyên gia quân sự Alexei Leonkov giải thích với Sputnik. "Sau khi nhận được thông tin từ các máy bay không người lái, hệ thống chỉ huy điều khiển hỏa lực và các phương tiện định hướng khác, các khẩu pháo Pion và Tulpan sẽ ngắm bắn một cách chính xác nhất. Những "siêu pháo" này sẽ hoạt động trong không gian thông tin thống nhất với các khẩu pháo khác, với các hệ thống hoả lực từng loạt và các hệ thống tên lửa chiến thuật".

Các chuyên gia cho rằng, bất chấp sự phát triển của các loại tên lửa chính xác cao, pháo tự hành cỡ lớn vẫn đóng một vai trò quan trọng.

Chuyên gia Alexei Leonkov nói: "Cuộc xung đột ở Syria cho thấy rằng, pháo binh đóng góp đáng kể cho sự thành công của các chiến dịch quân sự. Lực lượng Không quân vũ trụ Nga (VKS) gây nên những thiệt hại lớn cho tổ chức khủng bố  - khoảng 55% tổng số thiệt hại, pháo binh — khoảng 40% thiệt hại, và các binh chủng khác, kể cả xe bọc thép, chỉ khoảng 5% tổng số thiệt hại. Pháo binh chọc thủng tuyến phòng thủ của đối phương, phá hủy các công trình kiên cố mà máy bay không thể tấn công một cách hiệu quả. Điều duy nhất phải lưu ý là pháo binh đôi khi thiếu sức mạnh để hủy diệt những công trình kiên cố được xây dựng rất chuyên nghiệp của chiến binh.

Nhân tiện, kho đạn dược của Pion và Tulip là mạnh hơn nhiều so với các hệ thống pháo binh khác. Ví dụ, khẩu đội Tulip có thể bắn các quả đạn nổ mạnh, đạn cháy, có thể tiêu diệt bộ binh, xe tăng chiến đấu chủ lực, hệ thống pháo binh và tên lửa của đối phương ở khoảng cách đến 20km, cũng như đạn có thể chỉ định mục tiêu. Theo các điều ước quốc tế, các quả đạn neuron và hạt nhân cho Tulip đã được xử lý. Ngành công nghiệp quốc phòng Nga đã sẵn sàng sản xuất đạn dược thế hệ mới cho Pion và Tulip: đạn pháo và đạn cối thông minh phát nổ ở tầm cần thiết có tầm bắn xa hơn. Nhưng, ngay cả nếu không có chúng, Tulip và Pion có sức mạnh hỏa lực khổng lồ. Ví dụ, quả đạn cỡ 240 mm nặng 130 kg chọc thủng tường bê tông của tòa nhà cao 12 mét hoặc mái nhà chứa máy bay kiên cố.

Nhân tiện, hiện nay ở nước ngoài không có những mẫu pháo tương tự như "siêu pháo" tự hành của Nga. Tuy nhiên, Mỹ có pháo tự hành M110A2 cỡ nòng 203mm. Nhưng tầm bắn của nó là nhỏ hơn nhiều — 24 km, trọng lượng của quả đạn 92 kg (có ít chất nổ), khẩu đội 13 người (5 người trên xe tự hành và 7 người trên xe bọc thép vận chuyển đạn dược). Ngoài ra, trong những năm 1990, pháo M110A2 đã bị loại khỏi biên chế của quân đội Hoa Kỳ và các nước NATO. Ngay cả nếu những khẩu pháo M110A2 được khôi phục, thì các chuyên gia chắc chắn rằng, chúng không có khả năng chống chọi hiệu quả trước hỏa lực của Pion Nga.