Ngày mai 23/4, Tòa án nhân dân (TAND) Cấp cao tại Hà Nội sẽ đưa ra xét xử phúc thẩm vụ án Tổng công ty Viễn thông MobiFone (MobiFone) mua 95% cổ phần của Công ty Cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG).
Xét xử phúc thẩm vụ Mobifone mua AVG
Theo Tòa án nhân dân Cấp cao Hà Nội, dự kiến phiên tòa diễn ra trong 4 ngày (từ 23 - 26/4). Trước đó, phiên phúc thẩm lẽ ra đã diễn ra từ (13 - 16/4), tuy nhiên, do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, Tòa án đã quyết định hoãn phiên xét xử do lo ngại nguy cơ lây lan dịch bệnh.
Phiên phúc thẩm lần này sẽ mở trong 4 ngày tới được chuẩn bị, tiến hành bảo đảm quy định về phòng, chống dịch. Tòa Cấp cao Hà Nội đặc biệt bố trí khoảng cách giữa những người tham gia phiên tòa tối thiểu là 2 mét, đồng thời chỉ cho người được Tòa án triệu tập vào phòng xử án để tham dự phiên tòa, đảm bảo tiêu chí “tránh tụ tập đông người” trong thời gian chế độ giãn cách xã hội đóng vai trò hết sức quan trọng nhằm kiểm soát tốt dịch bệnh lây lan.
Được biêt, Thẩm phán Nguyễn Văn Sơn, Chánh Tòa Kinh tế, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội sẽ điều hành phiên tòa phúc thẩm vụ Mobifone mua AVG lần này.
Tại phiên tòa sơ thẩm từ 16/12- 28/12/2019 vừa qua, hầu hết các bị cáo trong vụ án đều đã thừa nhận hành vi vi phạm, thừa nhận cáo trạng và bản luận tội của Viện Kiểm sát. Các luận cứ gỡ tội do các bị cáo và các luật sư bào chữa đưa ra đều tập trung đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.
Tòa án nhân dân TP. Hà Nội thông báo cho hay, sau khi vụ án xét xử sơ thẩm, có 11/14 bị cáo làm đơn kháng cáo trong vụ án này đều đề nghị Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội xét xử lại vụ án theo trình tự phúc thẩm và xem xét khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt, không có bị cáo nào kháng cáo kêu oan, kêu không có tội.
Chỉ có 3/14 bị cáo gồm: cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn, ông Phạm Đình Trọng, nguyên Vụ trưởng Vụ quản lý doanh nghiệp, Bộ Thông tin và Truyền thông, và ông Phạm Nhật Vũ, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị AVG không làm đơn kháng cáo bản án sơ thẩm.
Tuy nhiên, hiện đã có 2 bị cáo rút đơn kháng cáo trước phiên phúc thẩm là: Cao Duy Hải (nguyên Tổng Giám đốc MobiFone) và Võ Văn Mạnh (nguyên Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tư vấn đầu tư và thẩm định AMAX).
Trước đó, trong các ngày từ 16 - 28/12/2019, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án này và tuyên phạt bị cáo Trương Minh Tuấn 8 năm tù về tội “Nhận hối lộ”, 6 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”, tổng hợp hình phạt chung cả 2 tội đối với bị cáo Trương Minh Tuấn là 14 năm tù.
Bị cáo Phạm Đình Trọng bị tuyên phạt 5 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bị cáo Phạm Nhật Vũ, cựu Chủ tịch AVG, em trai tỷ phú Phạm Nhật Vượng bị phạt 3 năm tù về tội “Đưa hối lộ”.
Như vậy, phiên phúc thẩm sẽ còn 9 bị cáo kháng cáo, cùng sự tham gia của 17 luật sư bào chữa.
Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son xin khoan hồng, giảm án
Là một trong các bị cáo có đơn xin kháng cáo, cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông xin HĐXX phúc thẩm có sự khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt.
Trước đó, bị cáo Nguyễn Bắc Son bị Tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt tù chung thân về tội “Nhận hối lộ”, 16 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”, tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Nguyễn Bắc Son là tù chung thân.
Trong đơn kháng cáo gửi Tòa án nhân dân TP.Hà Nội, bị cáo Nguyễn Bắc Son đã trình bày nhiều nội dung, tình tiết giảm nhẹ hình phạt cho mình như có nhiều thành tích, cống hiến trong công tác và chiến đấu khi ở trong quân ngũ, sức khỏe già yếu, nhiều bệnh tật…
Ngoài ra, ông Nguyễn Bắc Son nêu quan điểm ngay ở giai đoạn điều tra vụ án, ông đã tự khai nhận hành vi nhận hối lộ 3 triệu USD từ bị cáo Phạm Nhật Vũ và nay đã khắc phục được hậu quả hơn 66 tỷ đồng.
Bị cáo Hồ Tuấn (Phó Tổng Giám đốc MobiFone) làm đơn kháng cáo một phần bản án sơ thẩm, trong đó bị cáo Hồ Tuấn đề nghị Tòa cấp phúc thẩm cho bị cáo được hưởng án treo với lý do “Tòa cấp sơ thẩm chưa xem xét, đánh giá khách quan các tài liệu chứng minh tình tiết giảm nhẹ của bị cáo trong vụ án, chưa áp dụng triệt để các quy định của Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, dẫn đến mức án quá nặng so với vai trò của bị cáo trong vụ án”.
Đơn kháng cáo của bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng (Phó Tổng Giám đốc MobiFone) cho rằng, mức hình phạt của Tòa cấp sơ thẩm là quá nặng đối với bị cáo, do Tòa cấp sơ thẩm chưa chấp nhận những nội dung đánh giá bản chất hành vi khách quan của bị cáo trong vụ án. Vì vậy, bị cáo Hùng làm đơn kháng cáo lên Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội để xem xét, xét xử theo trình tự phúc thẩm một cách khách quan và quyết định để bị cáo được miễn hình phạt.
Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm, bị cáo Hồ Tuấn và bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng cùng bị Tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù về tội "Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng".
Tòa án nhân dân Hà Nội cho biết, bị hại trong vụ án là MobiFone đã có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Nguyễn Đăng Nguyên cũng là Phó Tổng Giám đốc MobiFone. Bị cáo Nguyên bị tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt 2 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”. Tuy nhiên, sau đó, MobiFone đã rút đơn kháng cáo này.
Thương vụ Mobifone mua AVG
Cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao nêu rõ, năm 2015, MobiFone thực hiện Dự án đầu tư dịch vụ truyền hình theo hình thức đầu tư vốn nhà nước mua 95% cổ phần của AVG với số tiền 8.900 tỷ đồng (chính xác là 8.889,8 tỷ). Dự án này thuộc nhóm A - tức thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư. Bộ Thông tin và Truyền thông là cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại MobiFone có trách nhiệm chỉ đạo MobiFone trong quá trình thực hiện dự án, quyết định phê duyệt dự án đầu tư khi có Quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, các ông Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải cùng một số nguyên lãnh đạo MobiFone, cán bộ Bộ Thông tin và Truyền Thông, Công ty Thẩm định giá AMAX ( Phan Thị Hoa Mai, Hồ Tuấn, Phạm Thị Phương Anh, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Bảo Long, Nguyễn Đăng Nguyên, Võ Văn Mạnh, Hoàng Duy Quang) đã có hành vi vi phạm pháp luật trong việc đề xuất dự án đầu tư, đánh giá về tài chính, kinh doanh của AVG, tiến hành thẩm định giá, lập, trình dự án và quyết định phê duyệt dự án đầu tư, thanh toán mà không hề được Thủ tướng đồng ý phê duyệt đầu tư. Các hành vi này đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho tài sản của Nhà nước, với tổng giá trị thiệt hại hơn hơn 6.590 tỷ đồng.
Khi dự án còn chưa được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, ông Nguyễn Bắc Son đã chỉ đạo ông Phạm Đình Trọng đề xuất và giao cho ông Trương Minh Tuấn ký quyết định phê duyệt. Đồng thời, khi phê duyệt dự án, các ông Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn và Phạm Đình Trọng cũng không yêu cầu MobiFone loại trừ 2 khoản ngoài lĩnh vực truyền hình của AVG, bao gồm đầu tư tại Công ty cổ phần giống tằm Mai Lĩnh và Công ty cổ phần An Viên B.P.
Không những thế, ông Nguyễn Bắc Son còn chỉ đạo quyết liệt cho MobiFone phải mua cổ phần của AVG, yêu cầu thực hiện dự án trong năm 2015, cũng như chỉ đạo cho ông Trà ký hợp đồng mua bán cổ phần với AVG trong tháng 12-2015, trước khi cựu bộ trưởng này nghỉ hưu.
Trong quá trình chỉ đạo thương vụ Mobifone mua AVG, các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà và Cao Duy Hải đều biết rõ giá trị tài sản, tình hình tài chính, kinh doanh của AVG thua lỗ kéo dài, biết rõ các quy định pháp luật cần tuân thủ khi thực hiện dự án, tuy nhiên, các bị cáo ở mỗi vị trí, vai trò quyền hạn của mình đã thực hiện không đúng các quy định của nhà nước về trình tự, thủ tục đầu tư, quy định về quản lý sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Dù biết rõ dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone chưa được Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng bị cáo Nguyễn Bắc Son đã chỉ đạo cho Trương Minh Tuấn ký Quyết định số 236 và chỉ đạo cho Lê Nam Trà, Cao Duy Hải thực hiện việc ký kết hợp đồng mua bán cổ phần của AVG với giá mua 8.898,3 tỷ đồng và phải hoàn thành trong tháng 12/2015. Kết quả, Phạm Nhật Vũ đã bán cho MobiFone 95% cổ phần AVG với giá 8.898,3 tỷ đồng cao hơn giá trị thật của AVG rất nhiều lần, mang lại lợi ích cho Phạm Nhật Vũ và các cổ đông AVG số tiền hơn 6.475 tỷ đồng, đây là hậu quả thiệt hại trực tiếp làm mất vốn Nhà nước tại MobiFone.
Ngoài ra, các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải đã nhận một số tiền lớn của Phạm Nhật Vũ. Cụ thể, Phạm Nhật Vũ đã đưa cho Nguyễn Bắc Son số tiền 3 triệu USD. Chính bản thân ông Nguyễn Bắc Son khai nhận sau khi hoàn thành sự án Mobifone thanh toán 95% giá trị hợp đồng cho AVG, Phạm Nhật Vũ đã đến nhà riêng của ông Son tại phố Lý Nam Đế, phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội để đưa cho ông 3 triệu USD, khoảng 65 tỷ. Ông Lê Nam Trà 2,5 nhận hối lộ triệu USD, Cao Duy Hải 500.000 USD, Trương Minh Tuấn 200.000 USD. Các bị cáo nêu trên nhận thức được hành vi sai phạm, biết rõ việc nhận tiền trên của Phạm Nhật Vũ là do đã chỉ đạo, quyết định việc MobiFone mua cổ phần của AVG, nên số tiền nhận được là từ việc mua bán AVG.
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao xác định, trong quá trình điều tra, truy tố cả bốn bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối lỗi về hành vi phạm tội và có trách nhiệm trong việc khắc phục số tiền đã chiếm đoạt.
“Về cá nhân tôi, đây là bài học đắt giá, bị cáo phải trả giá cho những gì mà hơn 40 năm phấn đấu. Với luận tội của VKS, bị cáo có thể phải trả giá bằng cả sinh mạng của mình. Mong HĐXX rộng lượng khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt thấp nhất có thể để bị cáo được cải tạo và có thể trở về sống với vợ, con và các cháu, bạn bè và đồng đội trong những năm tháng cuối cùng của cuộc đời mình”, ông Nguyễn Bắc Son phát biểu khi nói lời sau cùng, đồng thời gửi lời xin lỗi đến Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Đảng, Nhà nước, nhân dân và tập thể ngành thông tin truyền thông.
Chẳng ai biết, liệu rằng, lời xin lỗi, sự ăn năn hối cải của cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son hay cựu lãnh đạo Mobifone trong vụ án này có “thấu được trời xanh”, hay đến được với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hay không nhưng lẽ ra những cán bộ, công chức, cựu lãnh đạo như ông Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà -những người “công bộc của nhân dân” khi còn “quyền cao chức trọng” đừng tham tiền, ham chức, để “mồi phú quý, bả vinh hoa” làm mờ mắt thì đâu đến mức phải xộ khám, đứng trước vành móng ngựa?
