Và nguy cơ nghiện rượu cao có thể được xác định bằng một số dấu hiệu.
Nhóm máu
Theo một số nghiên cứu (dù đã được thực hiện cách đây nhiều năm), những người có nhóm máu A dễ bị nghiện rượu hơn. Theo các nhà khoa học Mỹ, vào những năm 1960-1980, tại các cơ sở cai nghiện rượu, gần một nửa bệnh nhân có nhóm máu A. Còn những người nhóm máu AB ít khi vào bệnh viện để cai nghiện rượu hoặc đăng ký với các bác sĩ chuyên khoa.
Tuy nhiên, điều này có thể được giải thích theo cách khác: ở Hoa Kỳ chỉ có 4% người nhóm máu AB, trong khi đó những người nhóm máu A chiếm 42%. Ngoài ra, trong các nghiên cứu gần đây không phát hiện mối liên hệ giữa việc lạm dụng rượu và nhóm máu.
Nhưng, cách đây vài năm, các nhà khoa học Thụy Điển đã phát hiện ra rằng, những người nhóm máu A dễ mắc bệnh ung thư dạ dày. Có lẽ điều này là do họ có khuynh hướng nghiện rượu và hút thuốc.
Năm 2008, các nhà khoa học của Đại học Glasgow và Đại học Edinburgh (Scotland) trong thời gian hơn 30 năm quan sát gần tám nghìn người Anh, đã đưa ra kết luận rằng, trí thông minh IQ cao khiến con người lạm dụng rượu.
Các nhà khoa học đã đo chỉ số thông minh IQ của các tình nguyện viên ở độ tuổi 10 và sau đó ở độ tuổi 20, 30 và 40, và đã tính toán mức độ lạm dụng rượu mạnh. Hóa ra, các vấn đề với rượu bia thường phổ biến ở những người trưởng thành đã có chỉ số thông minh cao trong thời thơ ấu. Khi chỉ số IQ tăng thêm 15 đơn vị, nguy cơ nghiện rượu ở nam giới tăng 1,17 lần và ở nữ giới - 1,38 lần.
Năm năm sau, các nhà nghiên cứu Phần Lan cũng rút ra kết luận tương tự. Họ đã quan sát các cặp song sinh trong ba nghìn gia đình. Hóa ra, những đứa trẻ biết nói, đọc và viết sớm hơn, sau khi trưởng thành thường uống nhiều rượu hơn so với anh chị em của họ.
Tuy nhiên, các tác giả của nghiên cứu lưu ý rằng, vấn đề chính ở đây là trí thông minh xã hội - khả năng của con người hiểu rõ hành vi và tâm trạng của người khác. Ví dụ, đứa trẻ biết nói sớm hơn thường có nhiều bạn hơn, kể cả những người bạn nghiện rượu. Kết quả là, nhiều khả năng khi trưởng thành người này sẽ tiếp xúc với những người lạm dụng rượu.
Quy luật tiến hóa
Còn các nhà nghiên cứu Anh, dù cũng tìm thấy mối tương quan giữa chỉ số IQ và việc lạm dụng rượu, nhưng, có cách giải thích khác: đây là quy luật tiến hóa. Trong thế giới động vật hoang dã, những cá thể thông minh nhất có nhiều khả năng thực hiện những hành vi mới về mặt tiến hóa. Và việc tiêu thụ rượu cũng vậy, thói quen sử dụng rượu, bia đã xuất hiện tương đối gần đây - ví dụ, con người đã học cách nấu bia chỉ cách đây tám nghìn năm.
Theo dữ liệu của các nhà nghiên cứu Nga thuộc Viện Tế bào và Di truyền học chi nhánh Siberia của Viện Hàn lâm Khoa học Nga và các đồng nghiệp Đức của họ, những người bình tĩnh chứ không phải những người dễ bị kích động thường dễ bị nghiện rượu hơn. Các nhà khoa học đưa ra kết luận này sau một loạt thí nghiệm trên chuột. Một số động vật đã được thuần hóa, những con khác thì ngược lại, cư xử rất hung dữ đối với con người.
Ở đây nói về dòng gặm nhấm độc đáo do các nhà di truyền học Nga lai tạo. Họ đã lựa chọn động vật trong suốt 80 thế hệ dựa trên phản ứng của chúng với con người. Trong não bộ của những con chuột được thuần hóa, nồng độ dopamine - loại hormone tạo ra cảm giác sảng khoái - đã tăng lên. Có chú ý đến việc Ethanol (còn được biết đến như là rượu etylic) có thể làm tăng nồng độ dopamine trong cơ thể, các đồ uống mạnh giúp giảm căng thẳng. Và việc quan sát những con chuột hung hãn và những con được thuần hóa cho phép các nhà khoa học rút ra một số kết luận về nguyên nhân của chứng nghiện rượu.
Trong vài ngày, các con chuột thí nghiệm đã có thể lựa chọn hai loại đồ uống: nước hoặc cồn pha loãng đến nồng độ 2%, 5% và 10%. Những con chuột hung hãn dễ bị lo âu thích cồn với nồng độ thấp, còn những con cuột bình tĩnh hơn lại thích dung dịch ethanol 5% và 10%. Ngoài ra, sau bảy ngày kiêng rượu, các dấu hiệu nghiện rượu đã xuất hiện ở chuột thuần hóa. Điều này có nghĩa là uống rượu quá mức có thể làm giảm lo lắng, chứ không phải ngược lại, như người ta đã nghĩ trước đây.
Những người thích rượu mạnh và đồ ngọt
Các nhà sinh lý học thần kinh Mỹ đã phát hiện ra rằng, những người thích ăn ngọt là những đối tượng có nguy cơ nghiện rượu cao. Sau khi đo lường hoạt động não bộ của 16 tình nguyện viên khỏe mạnh (độ tuổi trung bình là 26), các nhà khoa học phát hiện ra rằng, cùng một vùng não chịu trách nhiệm về việc nghiện đồ ngọt và ethanol.
Trong quá trình thử nghiệm, các nhà khoa học đã cho các tình nguyện viên uống nước ngọt - vào thời điểm này họ đã chụp cộng hưởng từ để ghi lại phản ứng của não với đồ ngọt. Và sau đó các tình nguyện viên trả lời các câu hỏi về tần suất uống rượu và số lượng uống mỗi lần.
Hóa ra, việc kích thích hệ thống tưởng thưởng của não bằng đồ ngọt gây ra phản ứng mạnh mẽ ở những người thích rượu mạnh.
Điều này phù hợp với kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học từ Đại học Exeter (Anh). Họ đã tìm thấy một biến thể gen chịu trách nhiệm về việc tiêu thụ nhiều đường và rượu làm tăng huyết áp. Gen này sản xuất hormone gan FGF21 kích thích sự hấp thụ glucose vào các tế bào mỡ và nhờ đó điều chỉnh lượng đường trong máu. Ngoài ra, hormone gan FGF21 ảnh hưởng đến ham muốn ăn đồ ngọt và uống rượu mạnh bằng cách tác động đến vùng hải mã.
