https://sputniknews.vn/20211028/vi-sao-duong-sat-cat-linh--ha-dong-qua-5-doi-bo-truong-giao-thong-van-tai-chua-chay-12289369.html

Vì sao đường sắt Cát Linh – Hà Đông qua 5 đời Bộ trưởng Giao thông Vận tải chưa chạy?

Vì sao đường sắt Cát Linh – Hà Đông qua 5 đời Bộ trưởng Giao thông Vận tải chưa chạy?

Sputnik Việt Nam

Kể từ khi được khởi công vào tháng 10/2011 cho đến nay, dự án Đường sắt Cát Linh – Hà Đông đã trải qua 5 đời Bộ trưởng GTVT và vẫn đang chờ để đưa vào sử dụng. 28.10.2021, Sputnik Việt Nam

2021-10-28T21:42+0700

2021-10-28T21:42+0700

2021-10-28T21:42+0700

việt nam

bộ giao thông vận tải

dự án đường sắt đô thị trên cao cát linh - hà đông

tác giả

https://cdn1.img.sputniknews.vn/img/07e5/0a/1c/12290061_0:0:3213:1808_1920x0_80_0_0_b0f13a19b29b6e92aa5dea3864c6a5c3.jpg

Ngày 27/10, tại buổi làm việc với Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã yêu cầu Bộ khẩn trương hoàn tất các công đoạn cuối để bàn giao công trình Đường sắt Cát Linh- Hà Đông cho UBND TP. Hà Nội đưa vào khai thác sử dụng.Sau thời gian dài kỷ lục về chậm tiến độ, hãy cùng điểm lại những dấu mốc lớn, nguyên nhân chậm trễ và trách nhiệm các đơn vị liên quan tới dự án Đường sắt Cát Linh – Hà Đông.Dự án Cát Linh – Hà Đông qua 5 đời Bộ trưởng GTVT chưa xongNhư Sputnik đã thông tin, ở Việt Nam, dự án đường sắt đô thị trên cao Cát Linh – Hà Đông trở thành một trong những chủ đề luôn được dư luận quan tâm vì liên tục lỗi hẹn, đội vốn.Từ tháng 10/2011, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông được khởi công xây dựng. Đây là tuyến đường sắt đô thị thứ 2 tại Việt Nam được khởi công sau tuyến đô thị Nhổn - ga Hà Nội.Đã qua 5 đời Bộ trưởng GTVT từ các ông Đào Đình Bình, Hồ Nghĩa Dũng, Đinh La Thăng, Trương Quang Nghĩa đến nay là ông Nguyễn Văn Thể, vẫn chưa rõ ngày tàu Cát Linh – Hà Đông chạy thật.Bộ GTVT là chủ đầu tư dự án. Thời gian đầu, Cục Đường sắt Việt Nam được giao làm đại diện chủ đầu tư. Tuy nhiên, do có nhiều yếu kém trong quản lý của Cục nên sau đó, đến 2014, Bộ đã giao Ban quản lý dự án đường sắt thay thế làm đại diện chủ đầu tư.Vốn sử dụng cho dự án là ODA của Trung Quốc, với tổng mức đầu tư ban đầu là 8.770 tỷ đồng (gần 553 triệu USD). Tuy nhiên, dự án sau đó đội vốn lên đến 18.002 tỷ đồng (hơn 868 triệu USD). Trong đó, vốn vay là 13.867 tỷ đồng, vốn đối ứng từ phía Việt Nam là 4.134 tỷ.Trong báo cáo của Bộ GTVT trình Quốc hội, so với các tuyến đang thi công là Nhổn – ga Hà Nội, và 2 tuyến của TP.HCM, đường sắt Cát Linh – Hà Đông là tuyến đội vốn ít nhất. Điều kiện đi kèm với việc sử dụng vốn ODA là phải sử dụng nhà thầu, vật tư, thiết bị của bên tài trợ vốn.Ban đầu, tuyến đường dự kiến được đưa vào khai thác vào tháng 6/2015. Lịch trình này được lùi lại đến tháng 6/2016, rồi tháng 12/2016, tháng 2/2017, tháng 10/2017, quý II/2018, cuối năm 2018, tháng 4/2019, cuối năm 2019, đầu năm 2020, cuối năm 2020, đầu năm 2021, giữa năm 2021, và mới đây thì Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu Bộ GTVT phải bàn giao cho Hà Nội đưa vào khai thác trước ngày 10/11.Nếu thời hạn này được đáp ứng, Cát Linh – Hà Đông sẽ là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Việt Nam đưa vào khai thác thương mại.Kể từ ngày khởi công đến nay, dự án đã trải qua 5 đời bộ trưởng Bộ GTVT, gồm các ông Đào Đình Bình, Hồ Nghĩa Dũng, Đinh La Thăng, Trương Quang Nghĩa và hiện nay là ông Nguyễn Văn Thể.Tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông được đóng điện vào tháng 7/2018, đánh dấu hoàn thành cơ bản phần xây dựng và lắp đặt thiết bị sau 7 năm thi công. Việc chạy thử được thực hiện từ tháng 9/2018.Cuối năm 2018, Bộ GTVT thông tin cho biết dự án đã hoàn thành cơ bản phần xây lắp (99%), phần còn lại chủ yếu là các vấn đề về giấy tờ, thủ tục, sẵn sàng triển khai chạy thử toàn hệ thống để thẩm định an toàn và nghiệm thu.Dù vậy, vì thủ tục, hồ sơ của dự án chưa đủ cơ sở để Bộ GTVT cho phép chạy thử, nên lịch trình tiếp tục phải lùi lại đến cuối năm 2019, rồi đầu năm 2020 (sau Tết Nguyên đán).Sau khi các thủ tục để chạy thử toàn hệ thống đã sẵn sàng thì cũng là lúc dịch Covid-19 bùng phát, việc đi lại giữa các nước bị hạn chế nên nhân sự của nhà thầu Trung Quốc và Tư vấn ACT (Pháp, được thuê đánh giá an toàn hệ thống) về nước nghỉ Tết không kịp quay lại Việt Nam để tiếp tục công việc.Việc chạy thử toàn hệ thống tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông phải chờ đến tháng 12/2020 mới được thực hiện.Cuối tháng 4/2021, Tư vấn ACT cấp chứng nhận an toàn hệ thống, cùng với việc đưa ra 16 khuyến cáo về an toàn cho dự án. Bộ GTVT hoàn thành nghiệm thu công trình và gửi Hội đồng thẩm định nhà nước về công trình xây dựng.Cùng với đó, Bộ cũng bàn giao hồ sơ kỹ thuật cho Công ty Metro Hà Nội (là đơn vị khai thác thương mại), để rút ngắn thời gian bàn giao cho UBND TP. Hà Nội sau khi công trình được Hội đồng thẩm định thông qua.Từ năm 2020, Bộ GTVT đã phải bố trí vốn để trả nợ gốc khoản vay 250 triệu USD của dự án này (khoản vay bổ sung do tăng vốn). Đến cuối tháng 10 này, do dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông chậm bàn giao cho Hà Nội, vừa qua Bộ Tài chính đã ứng quỹ tích lũy để trả nợ gốc khoản vay đầu tư dự án này theo cam kết của Chính phủ tại các hiệp định vay vốn.Nguyên nhân dự án Cát Linh – Hà Đông chưa thể vận hànhBộ GTVT đã nhiều lần báo cáo về nguyên nhân và trách nhiệm các bên dẫn đến việc dự án bị chậm tiến độ, đội vốn.Trong đó, nguyên nhân chủ quan được cho là do thiết kế cơ sở sơ sài, chưa lường hết quy mô, tính chất, công năng, nên phải điều chỉnh thiết kế kỹ thuật, làm tăng tổng mức đầu tư nên phải vay bổ sung (quá trình làm thủ tục và giải ngân kéo dài).Bên cạnh đó, Ngân hàng xuất nhập khẩu Trung Quốc (China Eximbank, đơn vị cung cấp vốn vay) cũng không có đại diện thường trú tại Việt Nam, ảnh hưởng đến hiệu quả điều hành cấp vốn thực hiện dự án.Tập đoàn Cục 6 Đường sắt Trung Quốc (Tổng thầu EPC) cũng còn thiếu kinh nghiệm trong việc triển khai dự án theo hình thức hợp đồng EPC. Đây là lần đầu tiên dự án được thực hiện tại Việt Nam, do đó công tác quản lý còn gặp nhiều lúng túng, bất cập, thiếu hợp tác,Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng nhận định, quy định và chế tài xử lý đối với hợp đồng EPC của Việt Nam chưa đầy đủ.Về các nguyên nhân khách quan, Bộ GTVT cho biết, công tác giải phóng mặt bằng tại Hà Nội còn chậm đối với yêu cầu triển khai dự án.Bộ GTVT cũng cho hay, quy định giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc còn nhiều khác biệt, nhất là trong các tiêu chuẩn kỹ thuật, thủ tục… gây khó khăn trong tổ chức thực hiện.Vào đầu tháng 5/2014, Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD981 trong thềm lục địa của Việt Nam. Điều này cũng gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình triển khai dự án (các hoạt động xây dựng của Tổng thầu bị hạn chế trong hơn 1 năm).Trong giai đoạn thực hiện từ năm 2008-2011, tổng lạm phát lên đến 49,83%, làm ảnh hưởng đến giá nhân công, vật tư, vật liệu xây dựng.Bộ GTVT đã nhận trách nhiệm chỉ đạo trên cương vị chủ đầu tư, trách nhiệm trực tiếp là của Ban Quản lý dự án Đường sắt.Tiếp đó là trách nhiệm của Tổng thầu Công ty Hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc (đơn vị được bên cho vay vốn chỉ định thầu theo hợp đồng vay ODA).Công ty TNHH giám sát xây dựng Viện nghiên cứu thiết kế công trình đường sắt Bắc Kinh chịu trách nhiệm về tư vấn giám sát.Trong khi đó, UBND TP. Hà Nội cũng chịu trách nhiệm về việc chậm trễ trong giải phóng mặt bằng.‘Chốt’ hạn chạy đường sắt Cát Linh – Hà ĐôngTại buổi làm việc ngày 27/10, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã yêu cầu Bộ GTVT phải bàn giao dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông cho Hà Nội đưa vào khai thắc trước ngày 10/11/2021.Theo Phó thủ tướng, hạ tầng giao thông là một trong những đột phá trong giai đoạn tới. Do đó, theo Nghị quyết của Đại hội Đảng XIII, trách nhiệm của Bộ GTVT là rất lớn.Theo đó, đến năm 2025, phải hoàn thành 2.000km cao tốc cũng như các cảng hàng không, cảng biển…Ông cũng cảnh báo, nếu công trình giao thông có “vấn đề”, để phải thanh kiểm tra thì sẽ phải cho dừng toàn bộ, ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ.Vì vậy, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT đặc biệt quan tâm đến giai đoạn 2 của dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông có chiều dài khoảng 750 km. Phải khởi công toàn tuyến trước 31/12/2022, hoàn thành trước tháng 6/2025.Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ GTVT khẩn trương hoàn thành các công đoạn còn lại, bàn giao dự án tuyến đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông cho thành phố Hà Nội trước ngày 10/11/2021 để đưa vào khai thác, sử dụng.Bộ GTVT có nhiệm vụ hỗ trợ Hà Nội và TPHCM đẩy nhanh tiến độ, triển khai thêm mới các tuyến đường sắt đô thị, phấn đấu đến 2025 có thể khánh thành, đưa vào sử dụng thêm một số tuyến.Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT quyết liệt chỉ đạo để sớm thực hiện việc thu phí không dừng. Nhanh chóng lắp đặt hệ thống thu phí không dừng đối với các trạm còn lại, làm sao từ nay đến hết tháng 11, hoàn thành ký hợp đồng, chọn được nhà thầu. Nỗ lực đến tháng 3/2022 triển khai hoàn tất trên tất cả các trạm thuộc hệ thống đường cao tốc toàn quốc.Phấn đấu đến Quý I/2022, tất cả các tuyến cao tốc chỉ giữ lại 1 làn thu phí một dừng; tiến tới lựa chọn một số tuyến cao tốc chỉ thu phí không dừng, đóng hoàn toàn việc thu phí thủ công. Bộ GTVT đề xuất cơ chế để các dự án đường bộ cao tốc sắp triển khai phải có hệ thống thu phí không dừng.Với vấn đề phí BOT, Phó Thủ tướng lưu ý, các bộ, ngành liên quan cần tìm ra cơ chế hỗ trợ, hài hòa lợi ích của người dân và doanh nghiệp BOT trong bối cảnh doanh nghiệp, người dân đang gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19.

https://sputniknews.vn/20211021/du-an-cat-linh-ha-dong-viet-nam-thua-nhan-tong-thau-trung-quoc-co-nhieu-han-che-12202095.html

https://sputniknews.vn/20211011/du-an-cat-linh--ha-dong-tong-thau-trung-quoc-thieu-hop-tac-viet-nam-tinh-the-nao-12055551.html

https://sputniknews.vn/20210914/du-an-cat-linh-ha-dong-10-lan-loi-hen-phia-viet-nam-hay-trung-quoc-chiu-trach-nhiem-11072946.html

https://sputniknews.vn/20210610/vua-duoc-cap-chung-nhan-an-toan-duong-sat-cat-linh---ha-dong-da-duoc-chay-hay-chua-10629064.html

2021

tin thời sự

vn_VN

việt nam, bộ giao thông vận tải, dự án đường sắt đô thị trên cao cát linh - hà đông, tác giả