Phát hiện "dấu hiệu lợi ích nhóm" giữa Bộ GD-ĐT và nhà xuất bản sách giáo khoa

© Ảnh : Designed by Freepik/JcompBàn với sách giáo khoa của trẻ em Trung Quốc
Bàn với sách giáo khoa của trẻ em Trung Quốc - Sputnik Việt Nam, 1920, 30.12.2022
Đăng ký
HÀ NỘI (Sputnik) - Trong thông báo kết luận thanh tra vừa được ban hành, Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ ra hàng loạt vi phạm tại Bộ GD-ĐT, liên quan đến công tác quản lý nhà nước về sách giáo khoa (SGK) giai đoạn từ 1/1/2014 đến 31/12/2018.
Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm vừa ký ban hành thông báo kết luận thanh tra chuyên đề công tác quản lý nhà nước về giáo dục - đào tạo.
Ngoài việc xác định "dấu hiệu lợi ích nhóm" giữa Bộ GD-ĐT và nhà xuất bản trong phát hành sách bài tập, cơ quan thanh tra còn chỉ ra nhiều sai phạm, nhiều điểm bất thường của quá trình in, phát hành và đăng ký giá bán sách giáo khoa.
Với SGK biên soạn theo Nghị quyết 40/2000 của Quốc hội, Bộ GD-ĐT không cung cấp được bản thảo mẫu SGK được bộ trưởng phê duyệt để làm cơ sở đối chiếu với SGK hiện hành. Việc này vi phạm luật Thanh tra và Pháp lệnh về lưu trữ quốc gia, thể hiện sự buông lỏng trong công tác lưu trữ.
Khi biên soạn SGK, Bộ GD-ĐT thiết kế một số bảng số liệu để trống nên học sinh có thể viết vào SGK. Bộ mới ban hành 3 văn bản có nội dung hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông và giáo viên hướng dẫn học sinh sử dụng SGK, nhắc nhở học sinh có ý thức giữ gìn, không được viết, vẽ vào sách; nhưng chưa ban hành quy định về sử dụng lại SGK, dẫn tới việc sử dụng lại SGK chỉ đạt khoảng 35%.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ - Sputnik Việt Nam, 1920, 19.09.2018
ĐBQH hỏi thẳng Bộ trưởng Nhạ: Vì sao 1 triệu SGK năm sau không dùng được?
TTCP xác định, từ năm 2014 đến hết tháng 8/2019, 73/193 cuốn SGK học sinh có thể viết vào SGK đã được in, phát hành và bán, với tổng số hơn 303 triệu bản. Nếu tính 65% SGK có các trang sách học sinh có thể viết vào không dùng lại được, giá trị lãng phí tạm tính cho gia đình học sinh và xã hội lên tới gần 2.400 tỉ đồng.
Năm 2013, Bộ GD-ĐT ban hành văn bản số 2372 có nội dung hướng dẫn: sách bài tập do Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB) tổ chức biên soạn dựa theo SGK, được Bộ GD-ĐT thẩm định, cho phép xuất bản, in và phát hành.
Việc này không đúng chức năng, nhiệm vụ của Bộ GD-ĐT; gây nhầm lẫn cho học sinh, phụ huynh và xã hội hiểu rằng sách bài tập được NXB xuất bản là tài liệu bắt buộc phải mua kèm theo SGK; khiến hầu hết gia đình học sinh khi mua SGK đều mua sách bài tập kèm theo. TTCP nhận định có dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ GD-ĐT là cơ quan quản lý nhà nước với NXB trong việc in ấn, phát hành sách bài tập.

NXB lạm dụng vị trí độc quyền

Cụ thể, kết quả kiểm tra, xác minh tại Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam cho thấy giai đoạn 2014-2018, quá trình xây dựng giá gói thầu in sách giáo khoa, hạch toán có sai sót dẫn đến gia đình học sinh phải mua bằng với giá đã đăng ký từ năm 2011 được ấn định trên bìa sách.
"Việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in, nhà thầu in, phát hành, kinh doanh sách giáo khoa còn một số thiếu sót, vi phạm dẫn đến giá sách giáo khoa đã được nhà xuất bản đăng ký từ năm 2011 cao bất hợp lý", kết luận nêu.
Nhà xuất bản chưa thực hiện rà soát cơ cấu chi phí và giá thành, định mức, kế hoạch sản xuất kinh doanh, tỉ lệ chiết khấu của sách giáo khoa cao, chưa thực hiện tiết kiệm chi phí nhằm giảm giá thành sách giáo khoa, chưa thực hiện tái cấu trúc và nâng cao công tác quản trị doanh nghiệp...
Trong khi nhà xuất bản là doanh nghiệp thống lĩnh thị trường, doanh nghiệp độc quyền biên tập, thiết kế, chế bản, xuất bản, in, phát hành, kinh doanh sách giáo khoa đối với sách giáo khoa được biên soạn", kết luận nêu và cho rằng những thiếu sót này ảnh hưởng đến phụ huynh vì họ phải mua sách giáo khoa theo giá ấn định trên bìa sách.
Những cuốn sách - Sputnik Việt Nam, 1920, 19.07.2022
Yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo thanh tra việc phát hành sách giáo khoa
Chưa hết, quá trình điều chỉnh tăng giá sách lần 3, Bộ GD-ĐT chưa có giải pháp kiểm soát chặt chẽ, dẫn tới NXB điều chỉnh tăng giá bán SGK 16,9%.
Thanh tra kết luận nhà xuất bản đã có hành vi "lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, lạm dụng vị trí độc quyền bị cấm theo quy định của Luật cạnh tranh".
Nhà xuất bản còn xây dựng mức giá để đăng ký giá sai so với hướng dẫn của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định, có dấu hiệu vi phạm quy định trong lĩnh vực giá, quy định về đăng ký giá sách giáo khoa.
Thanh tra còn phát hiện cơ quan này đã phân bổ chi phí lãi vay, chi phí quản lý doanh nghiệp vào giá thành sách giáo khoa. Phân bổ chi phí chung không đúng tỉ lệ doanh thu, làm tăng chi phí chung được phân bổ cho sách giáo khoa cao hơn gần 70 tỉ.
Việc trên dẫn đến gia đình học sinh phải mua sách giáo khoa bằng giá nhà xuất bản đã đăng ký từ năm 2011 cao hơn giá phải đăng ký đúng là gần 70 tỉ đồng.
Nhà xuất bản Giáo dục VN - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.07.2022
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam thu lãi cao nhất lịch sử

Bộ Công an vào cuộc

Cơ quan thanh tra kiến nghị Nhà xuất bản Giáo Dục phải nộp ngân sách nhà nước toàn bộ số tiền gia đình học sinh đã mua sách giáo khoa cao hơn giá phải đăng ký đúng.
TTCP cũng kiến nghị Bộ GD-ĐT kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức xử lý nghiêm đối với bộ trưởng, lãnh đạo bộ, người đứng đầu và cấp phó đơn vị thuộc bộ (theo từng thời kỳ) có liên quan đến những thiếu sót, vi phạm trong kết luận thanh tra.
Đặc biệt, TTCP kiến nghị chuyển Bộ Công an xem xét, xử lý nội dung hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ GD-ĐT và NXB trong việc in ấn, phát hành sách bài tập.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ cũng có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, yêu cầu Bộ GD-ĐT tổ chức thực hiện các kiến nghị của TTCP và có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại đã được nêu.
Đối với kiến nghị chuyển thông tin sang Bộ Công an, Thủ tướng đề nghị TTCP thực hiện theo thẩm quyền và quy định pháp luật.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала