Việt Nam chuẩn bị đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Đăng ký
Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo, vừa cải tạo, nâng cấp đường sắt Hà Nội-TP.HCM, vừa chuẩn bị đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, trước mắt là đoạn TP.HCM – Cần Thơ.
Lãnh đạo Chính phủ nói thẳng, làm bất cứ dự án nào cũng không được cài cắm, lợi ích nhóm, phải “làm sao để người làm được ngẩng cao đầu, không phải chạy gì cả”.
Chuẩn bị đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam
Chiều ngày 26/1 (mùng 5 Tết), sau khi kiểm tra, đôn đốc dự án cao tốc Nha Trang – Cam Lâm, tại ga Tháp Chàm, TP. Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự lễ triển khai thi công dự án nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang - Sài Gòn.
Lãnh đạo Chính phủ cho biết, sẽ nghiên cứu xây đường sắt tốc độ cao đoạn TP.HCM - Cần Thơ trước mắt. Song song với đó, theo ông Phạm Minh Chính, Chính phủ phê duyệt 3.100 tỷ đồng kế hoạch trung hạn 2021-2025 để cải tạo, nâng cấp các đoạn đường sắt Hà Nội – TP.HCM.
Thủ tướng cho hay, trong nhiệm kỳ này đã huy động được khoảng 500 nghìn tỷ đồng vốn nhà nước cho phát triển hạ tầng giao thông, gấp khoảng 3 lần so với nhiệm kỳ trước. Gần đây nhất, các dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2 đã khởi công ngày 1/1/2023.
“Thời gian tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo sớm hoàn thành chuẩn bị đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam và phát triển các tuyến đường sắt kết nối vùng kinh tế trọng điểm, cảng biển, sân bay”, cổng thông tin Chính phủ dẫn chỉ đạo của Thủ tướng cho biết.
Cụ thể hóa chủ trương và chính sách của Đảng về phát triển đường sắt cao tốc Bắc - Nam, Chính phủ đã giao các bộ, ngành khẩn trương nghiên cứu, chuẩn bị đầu tư dự án tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam để trình Hội đồng thẩm định nhà nước và các cấp để sớm triển khai theo quy hoạch, trong đó, nghiên cứu triển khai trước đoạn TPHCM – Cần Thơ.
Báo cáo của Bộ GTVT cho biết, giai đoạn 2016-2020, ngành đường sắt triển khai 4 dự án nâng cấp, cải tạo các công trình thiết yếu trên tuyến đường sắt Hà Nội – TPHCM với số vốn khoảng 7.000 tỷ đồng. Đến nay, các dự án đã cơ bản hoàn thành đáp ứng tiến độ, chất lượng, còn lại 4/tổng số 35 gói thầu xây lắp dự kiến hoàn thành năm 2023.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ ra quân triển khai dự án nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang - Sài Gòn
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Giai đoạn 2021-2025, lĩnh vực đường sắt đang chuẩn bị triển khai 8 dự án với số vốn khoảng 9.580 tỷ đồng, trong đó 2 dự án sử dụng vốn ODA và 6 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Hai dự án sử dụng vốn ODA gồm dự án cải tạo đường sắt khu vực đèo Khe Nét và dự án cải tạo khu gian Hòa Duyệt - Thanh Luyện thuộc tuyến đường sắt Hà Nội - TPHCM.
Có 6 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước gồm 3 dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Hà Nội – Vinh, Vinh – Nha Trang và Nha Trang – Sài Gòn thuộc tuyến đường sắt Hà Nội – TPHCM; dự án cải tạo các ga trên các tuyến đường sắt phía bắc; dự án nâng cấp tuyến vận tải thủy sông Đuống; dự án đấu nối ray giữa ga Lào Cai với ga Hà Khẩu Bắc.
Trong đó, Bộ GTVT lưu ý, dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Nha Trang – Sài Gòn sẽ cải tạo, nâng cấp đường sắt quốc gia khổ 1.000 mm với các hạng mục: Cải tạo 4 cầu yếu trên tuyến; cải tạo kiến trúc tầng trên khoảng 87 km; cải tạo, sửa chữa ga hàng Sóng Thần và ga khách Dĩ An nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải; cải tạo hệ thống thông tin tín hiệu đồng bộ.
Đến nay, đã ký hợp đồng 2 gói thầu xây lắp và đủ điều kiện để khởi công; 1 gói thầu đang hoàn thiện hồ sơ thiết kế.
Điểm yếu của đường sắt Việt Nam
Phát biểu cụ thể, lãnh đạo Chính phủ cho rằng, vận tải đường sắt có nhiều ưu thế, quan trọng với phát triển kinh tế - xã hội và an ninh, quốc phòng. Tuy nhiên, thời gian qua do khó khăn về nguồn lực nên mạng lưới đường sắt không thay đổi. Các dự án đầu tư đường sắt chỉ tập trung cải tạo, nâng cấp, chưa hoàn thành và khai thác tuyến mới.
Ngoài ra, vận tải đường sắt còn bộc lộ một số bất cập, chưa phát huy được thế mạnh vốn có của phương thức vận tải khối lượng lớn, đường dài, thị phần giảm sút so với các phương thức vận tải khác làm ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển cân bằng của hệ thống GTVT, chưa kéo giảm được nhiều chi phí logictics, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Thủ tướng Chính nhắc lại, giao thông phát triển đến đâu sẽ mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cả nhân dân, nhiều khu đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ, du lịch được hình thành, quỹ đất được khai thác hiệu quả.
“Thực tiễn kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới cũng như ở trong nước thời gian qua đã chứng minh, tỉnh nào, vùng nào có giao thông thuận lợi thì kinh tế - xã hội phát triển nhanh hơn, đời sống nhân dân được cải thiện tốt hơn, quốc phòng, an ninh bảo đảm tốt hơn”, theo người đứng đầu Chính phủ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ ra quân triển khai dự án nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang - Sài Gòn
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang - Sài Gòn
Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, trong đó xác định trong 10 năm nữa phải nâng cấp để khai thác hiệu quả các tuyến đường sắt hiện có; xây dựng một số tuyến mới trên các hành lang trọng yếu, kết nối cảng biển, sân bay, khu kinh tế, công nghiệp, quốc tế.
“Đây là nhiệm vụ rất nặng nề và nhiều thách thức, đòi hỏi quyết tâm rất lớn, nỗ lực rất cao”, Thủ tướng lưu ý phải thực hiện bằng được quy hoạch.
Để dự án nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang - Sài Gòn hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, Thủ tướng yêu cầu các đơn vị có phương án thi công khoa học, chi tiết, hiệu quả và an toàn. Mục tiêu năm 2025 hoàn thành dự án.
Lãnh đạo Chính phủ nêu rõ, phải xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng thi công và tuyệt đối an toàn chạy tàu, giữ gìn vệ sinh môi trường; đồng thời phải huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại để thi công; tuân thủ tuyệt đối những yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật liên quan, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.
“Mục tiêu đến năm 2025 phải hoàn thành dự án”, Thủ tướng chỉ đạo.
Rút kinh nghiệm từ triển khai các dự án vừa qua và phát huy những thành quả đã đạt được, Bộ GTVT chỉ đạo các chủ đầu tư, nhất là người đứng đầu cần bám sát, quyết liệt trong điều hành, quản lý chất lượng, tiến độ, vốn đầu tư trong suốt quá trình thực hiện dự án, đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu.
Thủ tướng đề nghị toàn bộ các chủ thể tham gia dự án cần nâng cao ý thức trách nhiệm với công việc, với ngành và cao hơn nữa với nhân dân, với Tổ quốc; đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm.
“Tất cả vì nhân dân, vì sự hùng cường, thịnh vượng của đất nước”, Thủ tướng nói và chỉ rõ, nguồn lực hơn 3.000 tỷ đồng không nhiều, nhưng nếu sử dụng tốt sẽ phát huy hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh hợp tác công tư để thu hút mọi nguồn lực cho phát triển hạ tầng giao thông vận tải, bởi theo người đứng đầu Chính phủ, “nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ đổi mới và sức mạnh bắt nguồn từ lòng dân”.
“Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo để sớm hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; đồng thời, nghiên cứu phát triển các tuyến đường sắt kết nối vùng kinh tế trọng điểm, kết nối cảng biển, cảng hàng không quốc tế”, ông Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
“Tất cả cùng thắng – phải làm sao để luôn ngẩng cao đầu”
Trong chiều 26/1, Thủ tướng kiểm tra dự án Nha Trang - Cam Lâm thuộc cao tốc Bắc Nam phía đông giai đoạn 1.
Theo Bộ GTVT, dự án cao tốc Nha Trang - Cam Lâm dài gần 50 km, đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), xây dựng trong 2 năm, vận hành khai thác hoàn vốn sau 16 năm 4 tháng. Dự án có tổng đầu tư 7.600 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước gần 3.000 tỷ đồng. Tuyến đường dự kiến hoàn thành quý III/2023.
Hầm Dốc Sạn xuyên núi Dốc Sạn, qua tỉnh Khánh Hòa, là mắt xích quan trọng của cao tốc Bắc Nam, với hai ống hầm, mỗi ống dài hơn 700 m. Đại diện Tập đoàn Sơn Hải (đơn vị bảo lãnh tuổi công trình 10 năm từng gây bão dư luận – PV) cho biết, đã bỏ thêm tiền mở rộng phần lề đường so với thiết kế, giúp an toàn hơn, nhưng tổng mức đầu tư không thay đổi.
Tại hầm Dốc Sạn, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ, cách đây một năm, cũng dịp Tết, đến kiểm tra thì nhà thầu bắt đầu đào qua núi, nay hầm đã thông.
Lãnh đạo Chính phủ mong doanh nghiệp phát triển theo hướng công nghệ cao, thành tập đoàn lớn, làm ăn có lãi trên tinh thần "hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro" giữa Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Thủ tướng giao Bộ GTVT giải quyết ngay kiến nghị của doanh nghiệp, nhân rộng bài học kinh nghiệm, trong đó có việc “công bố bảo hành tuyến đường 10 năm”. Ông nhắc lại, các cơ quan cần sửa đổi quy định để lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu tốt, đủ năng lực, tâm huyết.
“Nói là làm. Tránh tình trạng nhà đầu tư, nhà thầu có công trình tốt trong thực tế nhưng lại không được tham gia dự án với lý do không đáp ứng tiêu chuẩn, tiêu chí. Như vậy là tiêu chuẩn, tiêu chí có vấn đề”, Thủ tướng bày tỏ.
Thủ tướng Chính đề nghị huy động nguồn lực xã hội bằng hình thức hợp tác công tư để phát triển đất nước, quan trọng là hài hòa lợi ích và "tất cả cùng thắng".
Người đứng đầu Chính phủ cũng nói thẳng, bất cứ dự án nào cũng không được cài cắm, lợi ích nhóm, làm sao để người làm được ngẩng cao đầu, không phải chạy gì cả.
