Các nhà khoa học của đại học MEPhI phát triển trợ lý ảo của nhà soạn nhạc

Các chuyên gia của Viện hệ thống điều khiển thông minh thuộc Đại học năng lượng hạt nhân (IATE), chi nhánh của Đại học tổng hợp nghiên cứu hạt nhân quốc gia Nga (MEPhI), đang phát triển hệ thống phần mềm - trợ lý ảo của nhà soạn nhạc có khả năng xác định trạng thái tâm lý tình cảm của con người và hoạt động theo logic này.
Sputnik

Đại diện văn phòng báo chí của trường đại học cho biết với Sputnik như vậy. 

Trở thành nhạc sĩ sau 10 buổi học? Phương pháp cách mạng của nhà soạn nhạc người Nga
Mặc dù đang tồn tại lý thuyết âm nhạc trình độ cao, việc thuật toán hóa quá trình sáng tác nhạc vẫn là rất khó khăn vì điều đó gắn liền chặt chẽ với đời sống tình cảm của tác giả. Các chuyên gia về trí thông minh máy tính thể hiện sự quan tâm lớn đến khía cạnh này của quá trình sáng tạo.

Đến nay các nhà nghiên cứu đã có thể thiết lập sự tương tác giữa con người và máy tính để chương trình thu thập thông tin về trạng thái cảm xúc và ý định của con người, nhờ đó máy tính được kết nối trực tiếp với  tâm trí và cơ thể con người.

Soạn nhạc như con người

Trợ lý ảo của nhà soạn nhạc là phần mềm có khả năng sáng tạo những tác phẩm âm nhạc ở cấp độ con người và có chất lượng thẩm mỹ cao. Trợ lý thông minh của nhà soạn nhạc có khả năng viết thêm những nốt nhạc bổ sung chức năng của hợp âm, tạo màu sắc cho tác phẩm của nhà soạn nhạc, — các chuyên gia của Viện hệ thống điều khiển thông minh của Đại học MEPhI cho biết với hãng tin Sputnik.

Theo các nhà khoa học, để đạt được mục tiêu này, họ đã phân tích các lý thuyết về âm nhạc (những âm thanh, hợp âm và sự kết hợp của chúng), đã tạo ra các bản đồ ngữ nghĩa trên cơ sở phân tích này, và liên kết chúng với các mô hình nhận thức và cảm xúc của con người khi nghe âm nhạc.

Vì sao người nghe thích nhạc buồn?
Hệ thống phần mềm mới khác hẳn với những phát triển tương tự trước đây: trợ lý ảo có thể duy trì liên hệ với cảm xúc con người,  - giáo sư Alexei Samsonovich của Viện các hệ thống điều khiển thông minh MEPhI cho biết.

"Hầu hết các ứng dụng tương tự đều là những mạng thần kinh có khả năng soạn nhạc hoặc vẽ tranh. Nhưng, ý tưởng của chúng tôi là khác  - chúng tôi muốn nắm bắt tâm trạng cảm xúc của con người và làm theo logic này", — ông nói.

Bản đồ ngữ nghĩa thay vì mạng thần kinh

Theo ông, phương pháp này dựa trên bản đồ ngữ nghĩa chứ không phải trên mạng thần kinh. Trên bản đồ ngữ nghĩa, tâm trạng cảm xúc của con người được đánh dấu chấm trong không gian cảm. Mỗi hành vi đều có các tọa độ trong không gian này. Có một luật kết nối những tọa độ với nhau theo logic nhận thức cảm xúc. Ngoài ra còn có những hạn chế được xác định bởi luật hài hòa và nhịp điệu âm nhạc.

"Tuy nhiên, các hạn chế đó không thể xác định mọi thứ và để lại không gian tự do cho sự sáng tạo. Mô-đun của chúng tôi hoạt động trong không gian tự do này có sử dụng bản đồ ngữ nghĩa và các quy tắc lựa chọn tọa độ có tính đến trạng thái cảm xúc của con người. Xin lưu ý rằng, ở đây không nói về mô hình giáo dục, chúng tôi xuất phát từ các nguyên tắc cơ bản của tâm lý học (những khía cạnh tâm lý của hành vi con người). Về mặt này, mô hình của chúng tôi có thể giải thích nội dung của hoạt động sáng tạo, trong khi mạng thần kinh không thể làm như vậy"-  giáo sư Alexei Samsonovich cho biết.

Âm nhạc cổ điển dưới những ngón tay của nữ nghệ sĩ piano người Việt
Sự tương tác giữa nhà soạn nhạc và trợ lý ảo có thể được thiết lập nhờ  việc lưu trữ trong môi trường lập trình các loại hưởng ứng với những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm âm nhạc, các yếu tố âm nhạc: các hợp âm, trình tự hợp âm và quãng âm nhạc.

Để chương trình có thể lưu trữ và sử dụng thông tin về những hợp âm  thành công,  các nhà khoa học sử dụng bản đồ ngữ nghĩa để trợ lý ảo không chỉ tiếp tục soạn nhạc theo sở thích riêng đúng theo giai điệu do người dùng tạo ra, mà còn theo dõi tâm trạng của người dùng và lựa chọn những biến thể và cách đệm nhạc khác nhau.

Phương trình cho tâm trạng

Trong quá trình phát triển phương pháp này, các nhà khoa học đã sử dụng một ứng dụng đặc biệt: đề nghị những người tham gia thử nghiệm đánh giá những hợp âm trên thang điểm từ 1 đến 10 theo ba tiêu chí: dễ chịu — khó chịu, vui — buồn, thú vị — nhàm chán. Hệ thống đánh giá này cho phép vẽ bản đồ ngữ nghĩa ba chiều.

"Chúng tôi xuất phát từ giả định rằng, sự lựa chọn của con người khi thực hiện những hành vi dựa theo tình cảm xã hội, cảm xúc và mối quan hệ giữa con người có thể được mô tả bởi phương trình động học tương đối đơn giản. Hóa ra, mô hình đơn giản mô tả hành vi trên bản đồ ngữ nghĩa và hai phương trình giống hệt hành vi con người theo mô hình tương tác xã hội trong môi trường ảo", — giáo sư Alexei Samsonovich cho biết.

Bộ Ngoại giao Mỹ thừa nhận đã đánh bại chủ nghĩa cộng sản bằng nhạc Jazz
Ông Samsonovich lưu ý rằng, phương pháp hứa hẹn nhất trong trong lĩnh vực này tạo ra kiến ​​trúc nhận thức dựa trên các dữ liệu tâm lý học và khoa học thần kinh — cái được gọi là Biologically Inspired Cognitive Architectures (BICA)  - kiến ​​trúc nhận thức lấy cảm hứng từ sinh học.

Theo các nhà khoa học, công nghệ này có thể được phát triển và có thể được áp dụng không chỉ trong âm nhạc mà còn trong nhiều lĩnh vực khác của sự sáng tạo kỹ thuật số, cũng như trong các hệ thống con người-máy tính. Việc tạo ra và thực hiện những phát triển như vậy là một bước tiến quan trọng trong quá trình nghiên cứu khía cạnh xã hội-tình cảm của trí tuệ chịu trách nhiệm về sự công nhận và thể hiện cảm xúc, ý định, động cơ và ý muốn.

Những kết quả quan trọng nhất của cuộc nghiên cứu được công bố trên tạp chí Procedia Computer Science. 

Thảo luận