Xôn xao ‘NSND ngang Tiến sĩ’: Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội nói gì?
© Ảnh : SKDA
Đăng ký
Việc Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội đề xuất xin cơ chế đặc thù cho các giảng viên có danh hiệu NSƯT, NSND được tính tương đương học vị thạc sĩ, tiến sĩ đang là chủ đề gây tranh cãi những ngày qua.
Liên quan đến vấn đề này, một số chuyên gia, nghệ sĩ và người trong ngành đã lên tiếng chia sẻ quan điểm của mình.
“Không có chuyện đổi ngang bằng”
Sáng 6/3, đại diện Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội đã có buổi làm việc với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.
Tại buổi làm việc, nhà trường đề xuất xin cơ chế đặc thù cho các giảng viên có danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT), Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) được tính tương đương học vị thạc sĩ, tiến sĩ để phù hợp với quy trình giảng dạy.
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS.NGƯT Phan Trọng Thành - nguyên Trưởng khoa Sân khấu Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội khẳng định, không có chuyện NSND được coi là tiến sĩ.
"Một bên là danh hiệu, một bên là học vị, không có chuyện đổi ngang bằng. Một số ý kiến trên mạng xã hội đang hiểu sai đề xuất của nhà trường", - ông Thành nói.
Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, mỗi ngành phải có 5 tiến sĩ với một trường đào tạo. Tuy nhiên, với những ngành nghề mang tính đặc thù như đào tạo nghệ thuật, tiêu chí này khó có thể đáp ứng.
"Hiện nay, cán bộ cơ hữu của nhà trường rất ít. Nếu làm đúng theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trường gặp khó trong việc đào tạo nghệ sĩ. Vì vậy, nhà trường đề xuất không nhất thiết phải có đủ 5 tiến sĩ với một ngành. Nếu trong trường có đủ số lượng NSND thì có thể được tính như đủ số lượng tiến sĩ để mở ngành đào tạo", - ông Thành phân tích.
Theo ông, nhà trường mong muốn Bộ Giáo dục và Đào tạo linh động, không đặt chỉ tiêu 5 tiến sĩ cho một ngành nghề đào tạo như các đại học khác. Người được phong NSND chỉ được coi như một tiến sĩ trong trường hợp xét điều kiện mở ngành nghề đào tạo.
Tương tự, nhà văn Sương Nguyệt Minh cho rằng, tiêu chí để được công nhận là tiến sĩ, thạc sĩ và tiêu chuẩn để được phong tặng Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú rất khác nhau.
“Định tính, định lượng của hai thứ này cũng khác nhau. Mục đích của việc công nhận và phong tặng cũng khác nhau. Một đằng là học vị, một đằng là danh hiệu. Một đằng là giảng dạy, nghiên cứu; một đằng là sáng tác, biểu diễn. Một đằng là "dùi mài kinh sử", một đằng là năng khiếu cộng với lao động nghệ thuật... Khác nhau như thế nên không thể tính điểm tương đương bằng nhau, làm thế có khác gì đem thước đo độ dài là met tính tương đương với cân nặng là kilogam”, - nhà văn Sương Nguyệt Minh nói với báo Dân Việt.
NSND, NSƯT có thể tham gia đào tạo cử nhân
Về phần mình, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhận định, đề xuất NSND được tính tương đương với tiến sĩ xuất phát từ thực trạng đào tạo của ngành nghệ thuật.
Theo ông, để khai thác tài năng của NSND, NSƯT, các trường nên mời họ tham gia đào tạo đại học ở bậc học cử nhân. Nguyên nhân là vì bậc học cử nhân bao gồm những kiến thức thiên về kỹ năng biểu diễn, rất phù hợp với những sinh viên thiếu kinh nghiệm.
“Bối cảnh nghệ thuật nước nhà với nhiều loại hình nghệ thuật, liên quan đến diễn xuất nhất là nghệ thuật truyền thống, hiếm nơi có nhiều NSND, NSƯT có thể có những đóng góp nhất định đối với việc đào tạo đội ngũ kế cận”,- ông Sơn nói với Tiền Phong.
2 Tháng Mười Hai 2021, 15:15
Tuy nhiên, khi đào tạo trình độ thạc sĩ và tiến sĩ, ông Sơn đề xuất chưa nên áp dụng. Bởi trình độ thạc sĩ, tiến sĩ là bậc học trình độ cao, yêu cầu chuyên sâu về lý thuyết, phương pháp nghiên cứu khoa học, rất khác biệt so với kỹ năng biểu diễn của NSND, NSƯT.
“Chính vì thế cần có sự phân biệt rạch ròi, tránh để tính hàn lâm, lý thuyết của bậc học tiến sĩ chịu sự ảnh hưởng từ tính kinh nghiệm, kiến thức thực tế của nghệ thuật biểu diễn. Điều này tạo ra sự nghiêm cẩn trong học thuật giống mặt bằng chung của thế giới”, - PGS.TS Bùi Hoài Sơn lưu ý.
Trong khi đó, NSND Trung Anh cho biết, ông không biết đến đề xuất này của nhà trường. Theo ông, nhà trường luôn có đội ngũ giảng viên cơ hữu, còn các nghệ sĩ đứng lớp đều ở diện thỉnh giảng.
“Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ tới chuyện phải tính tương đương học vị thạc sĩ, tiến sĩ”, - NSND Trung Anh chia sẻ.
Sau khi nghỉ chế độ ở Nhà hát Kịch Việt Nam vào năm 2021, NSND Trung Anh dành nhiều thời gian cho việc giảng dạy tại Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. Ông làm chủ nhiệm một lớp diễn viên, với hy vọng có thể truyền thụ tình yêu sân khấu, kỹ năng biểu diễn cho lớp trẻ như cách mà các nghệ sĩ gạo cội đi trước từng dạy bảo.
