Rất nhanh, Ngân hàng Nhà nước đã cắt giảm lãi suất 150 điểm cơ bản
16:16 15.10.2023 (Đã cập nhật: 16:26 15.10.2023)
© AFP 2023 / Hoang Dinh Nam
Đăng ký
Ứng phó nhanh chóng và điều hành linh hoạt, Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần giảm lãi suất liên tiếp, tổng cộng 150 điểm cơ bản trong sáu tháng đầu năm 2023.
KIS Vietnam Securities tin rằng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể có thêm một đợt giảm lãi suất nữa trong năm nay tuỳ vào động thái của Fed và diễn biến lãi suất trong nước.
Cú tạo đáy
CTCP Chứng khoán KIS Việt Nam (KIS Vietnam Securities) vừa có báo cáo cập nhật triển vọng thị trường chứng khoán quý 4/2023 với nhận định rằng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể có thêm một đợt giảm lãi suất nữa trong năm nay.
Tại báo cáo này, KIS cho rằng, kinh tế Việt Nam đã đối mặt với nhiều khó khăn đáng kể, tạo đáy trong quý 1/2023 với tỷ lệ tăng trưởng GDP chỉ ở mức 3.28%.
Tuy nhiên, tăng trưởng của Việt Nam đã có dấu hiện cải thiện trong quý 2/23 và 3/2023 với tốc độ lần lượt đạt 4.14% và 5.35%.
Nhóm phân tích chỉ ra rằng, với tốc độ tăng trưởng trong quý 3, Việt Nam có thể đạt được tăng trưởng 6.5% trong năm 2023 theo mục tiêu của chính phủ là “việc rất khó khăn”.
Tuy nhiên, theo Chứng khoán KIS, sự phục hồi tích cực từ quý 1/23 là một dấu hiệu đáng kỳ vọng, cho thấy tiềm năng tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2024- 2025.
Thống kê từ Bloomberg, dự báo tỷ lệ tăng trưởng GDP cho năm 2023, 2024 và 2025 lần lượt tương ứng với các mức 5%, 6,4% và 6,7%. Hơn nữa, hầu hết các chỉ báo kinh tế chính cũng đã thể hiện sự cải thiện đáng kể.
Báo cáo nêu, hoạt động đầu tư công tiếp tục được đẩy mạnh nhằm hỗ trợ nền kinh tế trong năm 2023. KIS ước tính số vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước trong 9 tháng đầu năm ước đạt khoảng 415 ngàn tỷ đồng, tương ứng 57,4% kế hoạch đề ra và tăng 23,5% so với cùng kỳ.
Theo đó, các dự án đáng chú ý có thể kể đến như cao tốc Bắc - Nam và sân bay Long Thành cùng nhiều dự án khác.
Ngân hàng Nhà nước có thể còn một đợt giảm lãi suất?
Về điều hành chính sách tiền tệ, kể từ đầu năm 2023, như Sputnik cũng đã nêu, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã triển khai chính sách tiền tệ linh hoạt hơn.
Việc điều hành linh hoạt này, theo Chứng khoán KIS còn thể hiện qua việc 3 lần điều chỉnh mức lãi suất huy động.
“SBV đã giữ lãi suất ở mức thấp để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế”, nhóm phân tích chỉ rõ.
Đặc biệt, lạm phát của Việt Nam vẫn được kìm hãm, với tỷ lệ lạm phát trong tháng 9 ghi nhận ở 3,66%, thấp hơn mục tiêu của chính phủ là 4.5%.
“Do đó, nhiều khả năng SBV sẽ tiếp tục duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm tăng cường hỗ trợ kinh tế”, báo cáo nhận định và cho rằng, có khả năng SBV sẽ thực hiện thêm một lần giảm lãi suất nữa trong quý 4 này.
Tuy nhiên, theo Chứng khoán KIS, điều này sẽ phải được cân nhắc cẩn thận trước khi quyết định, đặc biệt là thời điểm giảm lãi suất do sự biến động của thị trường ngoại hối.
Kể từ tháng 4/2023, tỷ giá hối đoái (USD/VND) đã thể hiện một xu hướng tăng, tăng khoảng 4% so với mức thấp nhất trong tháng 4.
Trong tháng 9 vừa qua, tỷ giá cũng ghi nhận mức đỉnh mới trong năm do hoạt động tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Ngoài ra, lãi suất trong nước cũng có xu hướng tăng trở lại. Những yếu tố này có thể sẽ ảnh hưởng đến quyết định của Ngân hàng Nhà nước trong việc tăng lãi suất.
Ngân hàng Nhà nước nên cân nhắc kỹ lưỡng
Cần nhắc lại, trong bối cảnh tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã phản ứng nhanh chóng bằng cách cắt giảm lãi suất tái cấp vốn tổng cộng 150 điểm cơ bản trong sáu tháng đầu năm 2023, xuống còn 4,50%.
Trong báo cáo mới công bố, ngân hàng UOB cho rằng, họ vẫn thấy Việt Nam có triển vọng cắt giảm lãi suất thêm 100 điểm cơ bản nữa (xuống 3,50%), nhưng thời gian thực hiện có thể được chuyển sang quý 4/2023.
Đồng thời, UOB lưu ý, Ngân hàng Nhà nước cần chú ý và cân nhắc khi xem xét cân đối cả rủi ro tăng trưởng và lạm phát.
“Dự báo của UOB về việc tiếp tục cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước trong quý IV/2023 vẫn bị chi phối bởi các yếu tố chưa chắc chắn”, nhóm phân tích cho biết.
Tương tự, theo báo cáo cập nhật Kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương số tháng 10/2023 của Ngân hàng Thế giới, WB nhận định, chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng được cho là phù hợp với bối cảnh kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, theo WB, Việt Nam nên cẩn trọng với việc tiếp tục mạnh tay cắt giảm lãi suất bởi có thể làm gia tăng chênh lệch lãi suất với các thị trường trên toàn cầu, có khả năng gây áp lực đến tỷ giá.
Để giảm nhẹ rủi ro tài chính đang gia tăng, Việt Nam nên duy trì các biện pháp nâng cao tỷ lệ vốn của các ngân hàng và tăng cường khung giám sát ngân hàng. Theo WB, đây là cách để đảm bảo ổn định và khả năng chống chịu của khu vực tài chính.
Đại diện thường trú Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) mới đây cũng đánh giá, việc nới lỏng chính sách tiền tệ đóng vai trò rất quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế trong nửa đầu năm nay nhưng hiện không còn nhiều dư địa để tiếp tục nới lỏng. Ngân hàng Nhà nước cần hết sức cân nhắc trong việc hạ lãi suất bởi dư địa gần như đã không còn.
“Lãi suất liên ngân hàng của Việt Nam hiện đã gần bằng 0%, thấp hơn nhiều so với các nền kinh tế phát triển. Nếu tiếp tục hạ lãi suất điều hành sẽ gây ra tác động đáng kể với tỷ giá”, ông Jochen Schmittmann, Đại diện thường trú Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 cho biết.
Tại báo cáo “Vietnam At A Glance: Ánh sáng cuối đường hầm” mà HSBC công bố, Bộ phận Nghiên cứu Toàn cầu HSBC đã loại bỏ dự đoán trước đó về đợt cắt giảm lãi suất điều hành cuối cùng 0,5 điểm % do áp lực từ tỷ giá và lạm phát.
Dù HSBC không kỳ vọng những diễn biến gần đây sẽ đẩy lạm phát bình quân vượt mức trần 4,5% của Ngân hàng Nhà nước, nhưng tình thế "họa vô đơn chí" này gây ra rủi ro gia tăng đáng kể, theo nhóm phân tích.
“Chúng tôi đã điều chỉnh dự báo lạm phát hàng quý và nâng nhẹ dự báo lạm phát bình quân lên 3,4% (trước đó: 3,2%) cho năm 2023. Vì vậy, chúng tôi không còn kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Theo quan điểm của chúng tôi, các điều kiện trước đây đảm bảo cho việc cắt giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản nữa đã không còn: quá trình phục hồi đang diễn ra trong khi lạm phát và áp lực ngoại tệ đang gia tăng”, đại diện HSBC cho biết.
Ngân hàng HSBC kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ lãi suất chính sách ổn định ở mức 4,5% cho đến cuối năm 2024, trừ khi có các cú sốc từ bên ngoài. Dù vậy, HSBC không kỳ vọng chuyện tương tự tháng 10 năm 2022 lại xảy ra, khi đợt tăng liên tục của tỷ giá USD/VND buộc Ngân hàng Nhà nước phải mạnh tay tăng lãi suất.
Nguyên nhân là do các điều kiện kinh tế vĩ mô của Việt Nam đã được cải thiện. Chẳng hạn, thặng dư tài khoản vãng lai của Việt Nam gần như đã quay trở lại mức đỉnh trước đó là gần 5% GDP, nhờ thặng dư thương mại mạnh mẽ, lượng kiều hối dồi dào và doanh thu du lịch tăng sẽ hỗ trợ NHNN trong công tác điều hành.
Như Sputnik đưa tin, mới đây, ông Frederic Neumannkinh, Kinh tế trưởng khối Nghiên cứu kinh tế châu Á của HSBC kỳ vọng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản, góp phần giúp kinh tế phục hồi lên mức 6,3% vào năm 2024.
Theo ngân hàng HSBC, xuất khẩu và chi tiêu nội địa hồi phục sẽ là hai động lực chính giúp GDP Việt Nam 2024 có thể đạt 6,3%. Động lực thứ hai cho kinh tế Việt Nam năm sau theo HSBC là chi tiêu nội địa, gồm tiêu dùng và mua sắm Chính phủ, được dự báo tăng.
