https://sputniknews.vn/20230508/o-viet-nam-de-xuat-giam-tuoi-nghi-huu-va-ty-le-dong-bao-hiem-xa-hoi-22879181.html
Ở Việt Nam đề xuất giảm tuổi nghỉ hưu và tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội
Ở Việt Nam đề xuất giảm tuổi nghỉ hưu và tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội
Sputnik Việt Nam
Tại Việt Nam, nhóm 8 hiệp hội doanh nghiệp, ngành hàng đề xuất giảm tuổi nghỉ hưu, giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội cho dự thảo Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi. 08.05.2023, Sputnik Việt Nam
2023-05-08T00:41+0700
2023-05-08T00:41+0700
2023-05-08T00:41+0700
việt nam
bảo hiểm
xã hội
nghỉ hưu
luật
pháp luật
doanh nghiệp
https://cdn1.img.sputniknews.vn/img/07e7/03/06/21598958_0:34:1400:822_1920x0_80_0_0_8223790848b5379ee074c31b68ec811e.jpg
Các hiệp hội gồm Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Hiệp hội Da giày túi xách Việt Nam, Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam, Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM đã cùng ký văn bản góp ý dự thảo Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi.Trong đó, 8 hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng đã nêu một số đề xuất mới liên quan đến việc xác định mức tiền lương đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động Việt Nam.Đề xuất giảm tỷ lệ đóng BHXHTheo văn bản đề nghị, liên quan đến mức đóng BHXH, 8 hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng gồm Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VFA), Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam (LEFASO), Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch (AFT), Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Doanh nghiệp Điện tử Việt Nam (VEIA), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM nhận định, giữ tỷ lệ đóng quỹ hưu trí và tử tuất như quy định hiện hành là quá cao so với các nước trong khu vực.Cụ thể, ở Việt Nam, tổng cộng phần đóng này là 25% tiền lương, trong đó người lao động đóng 8%, người sử dụng lao động đóng 17% tiền lương tháng.8 hiệp hội so sánh, tỷ lệ đóng vào quỹ này của các nước trong khu vực thấp hơn, như Malaysia là 13% trên lương, Philippines 10%, Indonesia 8%, Thái Lan 5%, Myanmar 2%...Nhóm các doanh nghiệp, ngành hàng cũng đặt vấn đề phương án tính tiền lương làm căn cứ đóng BHXH còn bất cập, dự thảo Luật BHXH đưa ra 2 phương án.Phương án 1, giữ theo quy định hiện hành: tiền lương tính đóng BHXH gồm tiền lương tháng, phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể.Phương án 2, tiền lương tính đóng BHXH gồm lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác theo quy định (trừ tiền thưởng, các hỗ trợ ngoài công việc).Nhóm 8 hiệp hội doanh nghiệp ngành hàng cho rằng, nếu chọn căn cứ tiền lương tính đóng BHXH theo phương án 1 sẽ bớt áp lực đóng cho người lao động và doanh nghiệp, nhưng làm mất đi tính đồng bộ của chính sách, đồng thời chưa bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Từ đó, khoảng cách thu nhập và căn cứ đóng cũng như lương hưu của người lao động sau này có cách biệt lớn.Với phương án 2, về cơ bản bảo hiểm xã hội được đóng trên lương thực tế người lao động được nhận nhưng tỷ lệ đóng cao sẽ tạo áp lực lên doanh nghiệp, người lao động có thể bị giảm thu nhập.Từ đó, các hiệp hội đề xuất điều chỉnh cả 2 phương án và giảm tỷ lệ tính đóng BHXH.Phương án thứ nhất, giảm tỷ lệ tính đóng BHXH với người lao động từ 8% xuống 5% mức lương, tỷ lệ đóng của người sử dụng lao động giảm từ 17% xuống 15% mức lương. Theo đó, tổng cộng mức đóng bảo hiểm bằng 20% mức lương tháng.Lương làm căn cứ đóng gồm lương, phụ cấp và các khoản bổ sung khác như quy định hiện hành, tương đương 70% thu nhập thực tế của người lao động.Hướng khác, theo các kiến nghị này là giảm tỷ lệ đóng BHXH xuống bằng 16% mức lương (người lao động đóng 4%, người sử dụng lao động đóng 12% trên mức lương), nhưng đóng trên thu nhập thực tế của người lao động, trừ một số khoản không có tính chất lương.Phương án này, phần đóng BHXH sẽ tính trên mức lương tương đương khoảng 90% thu nhập thực tế của người lao động.Theo các hiệp hội, lựa chọn 1 trong 2 phương án trên sẽ khắc phục được bất cập về tỷ lệ đóng và nền đóng BHXH hiện nay, nguồn thu BHXH sẽ không giảm, thu nhập khi đi làm và lương hưu của người lao động không chênh lệch quá lớn, không còn yếu tố chủ quan (thỏa thuận) nên sẽ cân đối giữa các doanh nghiệp hơn.Cùng với đó, các đơn vị trên kiến nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu giảm tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa (hiện là 75%) theo quy định nhiều nước nhưng lương hưu thực lĩnh cao hơn.Đề xuất giảm tuổi nghỉ hưuNhóm các hiệp hội đề xuất người lao động được về hưu sớm theo nguyện vọng. Văn bản của các hiệp hội lưu ý, tại Việt Nam, tuổi nghỉ hưu ở nam là 60 tuổi và nữ là 55 tuổi. Điều kiện là người lao động đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm. Lương hưu căn cứ theo tỷ lệ đóng.Căn cứ Bộ luật lao động 2019, tuổi nghỉ hưu của nữ tăng từ 55 lên 60 (thêm 4 tháng/năm cho tới năm 2035), nam tăng từ 60 lên 62 tuổi (thêm 3 tháng/năm cho tới năm 2028).Giải quyết bài toán chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXHTrước đó, góp ý cho dự thảo Luật BHXH sửa đổi, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân cho rằng, trong trường hợp giữ nguyên quy định theo như phương án 1, doanh nghiệp và người lao động sẽ không phải chịu áp lực về chi phí gia tăng đột biến.Dù vậy, trong trường hợp đó, cơ quan quản lý nhà nước phải tìm được phương án, giải pháp nhằm giải quyết bài toán chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXH... của một số nhóm doanh nghiệp và người lao động như đã được ghi nhận thời gian qua.Trong khi đó, một số chuyên gia quốc tế về lao động đánh giá, với trường hợp này ban soạn thảo nên cân nhắc để đề xuất gia tăng các hình thức thanh kiểm tra, quản trị dựa trên dữ liệu, liên kết giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu thuế, BHXH; kết hợp chế tài nghiêm minh... thì hạn chế nêu trên sẽ dần được khắc phục mà vẫn tạo được thuận lợi cho doanh nghiệp và người lao động.Mặt khác, nếu dự thảo luật áp dụng theo phương án 2, căn cứ tính đóng BHXH sẽ tăng lên. Ý kiến từ phía doanh nghiệp, hiệp hội cho rằng sẽ có những vấn đề có thể xảy ra trong thực tế.Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân nhấn mạnh, việc điều chỉnh căn cứ tính đóng BHXH như phương án 2 sẽ làm gia tăng chi phí của cả người sử dụng lao động và người lao động mà chưa thực sự giải quyết được triệt để các nguyên nhân trực diện của tình trạng chậm đóng BHXH, trốn đóng BHXH như chính cơ quan quản lý nhà nước đã đánh giá.Trong bối cảnh doanh nghiệp và người lao động đều đang hết sức khó khăn, quy định này có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp và người lao động càng tìm cách trốn đóng BHXH, khiến chính sách khó đạt được mục tiêu kỳ vọng và ảnh hưởng tiêu cực đến độ bao phủ của BHXH nói riêng và chính sách BHXH nói chung.Chính vì vậy, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân đề nghị Ban soạn thảo dự luật làm việc kỹ càng với các doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia để đánh giá tính hợp lý, khả thi của các phương án đưa ra.Ngoài ra, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân cũng đề nghị Ban soạn thảo dự luật nghiên cứu, thể hiện rõ ràng các quy định liên quan tới các khoản phụ cấp, khoản bổ sung phải tính đóng BHXH để tránh tình trạng khi dự luật đi vào đời sống, cơ quan quản lý nhà nước, người sử dụng lao động, người lao động có những cách hiểu khác nhau khiến việc chấp hành pháp luật về BHXH bị ảnh hưởng tiêu cực.Về chế độ bảo hiểm xã hội một lầnVề chế độ bảo hiểm xã hội một lần, các hiệp hội đề xuất cho người lao động sau 12 tháng không đóng bảo hiểm xã hội, chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì được giải quyết tối đa 50% tổng thời gian đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất.Thời gian còn lại được bảo lưu (cho đến tuổi nghỉ hưu) và mức hưởng phải được ghi rõ tại thời điểm thanh toán bảo hiểm một lần để người lao động nắm bắt.Đại diện ban soạn thảo Luật bảo hiểm xã hội thông tin cho biết, ban vẫn tiếp thu các kiến nghị, đề xuất để nghiên cứu, đánh giá và hoàn thiện dự thảo. Dự kiến dự thảo sẽ hoàn thiện, trình Chính phủ cho ý kiến để trình Quốc hội thảo luận lần thứ nhất tại kỳ họp tháng 10/2023.
https://sputniknews.vn/20220310/hop-tac-ve-chinh-sach-bao-hiem-xa-hoi-voi-hoa-ky-viet-nam-duoc-gi-14150380.html
https://sputniknews.vn/20220410/luong-nguoi-rut-bao-hiem-xa-hoi-mot-lan-tang-cao-gay-ra-he-luy-gi-14663507.html
https://sputniknews.vn/20230302/de-xuat-tang-luong-huu-tro-cap-bao-hiem-xa-hoi-tu-172023-21533026.html
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
tin thời sự
vn_VN
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
việt nam, bảo hiểm, xã hội, nghỉ hưu, luật, pháp luật, doanh nghiệp
việt nam, bảo hiểm, xã hội, nghỉ hưu, luật, pháp luật, doanh nghiệp
Các hiệp hội gồm Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, Hiệp hội Da giày túi xách Việt Nam, Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam, Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM đã cùng ký văn bản góp ý dự thảo Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi.
Trong đó, 8 hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng đã nêu một số đề xuất mới liên quan đến việc xác định mức tiền lương đóng
bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động Việt Nam.
Đề xuất giảm tỷ lệ đóng BHXH
Theo văn bản đề nghị, liên quan đến mức đóng BHXH, 8 hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng gồm Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VFA), Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam (LEFASO), Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch (AFT), Hiệp hội Nhựa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Doanh nghiệp Điện tử Việt Nam (VEIA), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM nhận định, giữ tỷ lệ đóng quỹ hưu trí và tử tuất như quy định hiện hành là quá cao so với các nước trong khu vực.
Cụ thể, ở Việt Nam, tổng cộng phần đóng này là 25% tiền lương, trong đó người lao động đóng 8%, người sử dụng lao động đóng 17% tiền lương tháng.
8 hiệp hội so sánh, tỷ lệ đóng vào quỹ này của các nước trong khu vực thấp hơn, như Malaysia là 13% trên lương, Philippines 10%, Indonesia 8%, Thái Lan 5%, Myanmar 2%...
Nhóm các doanh nghiệp, ngành hàng cũng đặt vấn đề phương án tính tiền lương làm căn cứ đóng BHXH còn bất cập, dự thảo Luật BHXH đưa ra 2 phương án.
Phương án 1, giữ theo quy định hiện hành: tiền lương tính đóng BHXH gồm tiền lương tháng, phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể.
Phương án 2, tiền lương tính đóng BHXH gồm lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác theo quy định (trừ tiền thưởng, các hỗ trợ ngoài công việc).
Nhóm 8 hiệp hội doanh nghiệp ngành hàng cho rằng, nếu chọn căn cứ tiền lương tính đóng BHXH theo phương án 1 sẽ bớt áp lực đóng cho người lao động và doanh nghiệp, nhưng làm mất đi tính đồng bộ của chính sách, đồng thời chưa bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Từ đó, khoảng cách thu nhập và căn cứ đóng cũng như lương hưu của người lao động sau này có cách biệt lớn.
Với phương án 2, về cơ bản bảo hiểm xã hội được đóng trên lương thực tế người lao động được nhận nhưng tỷ lệ đóng cao sẽ tạo áp lực lên doanh nghiệp, người lao động có thể bị giảm thu nhập.
Từ đó, các hiệp hội đề xuất điều chỉnh cả 2 phương án và giảm tỷ lệ tính đóng BHXH.
Phương án thứ nhất, giảm tỷ lệ tính đóng BHXH với người lao động từ 8% xuống 5% mức lương, tỷ lệ đóng của người sử dụng lao động giảm từ 17% xuống 15% mức lương. Theo đó, tổng cộng mức đóng bảo hiểm bằng 20% mức lương tháng.
Lương làm căn cứ đóng gồm lương, phụ cấp và các khoản bổ sung khác như quy định hiện hành, tương đương 70% thu nhập thực tế của người lao động.
Hướng khác, theo các kiến nghị này là giảm tỷ lệ đóng BHXH xuống bằng 16% mức lương (người lao động đóng 4%, người sử dụng lao động đóng 12% trên mức lương), nhưng đóng trên thu nhập thực tế của người lao động, trừ một số khoản không có tính chất lương.
Phương án này, phần đóng BHXH sẽ tính trên mức lương tương đương khoảng 90% thu nhập thực tế của người lao động.
Theo các hiệp hội, lựa chọn 1 trong 2 phương án trên sẽ khắc phục được bất cập về tỷ lệ đóng và nền đóng BHXH hiện nay, nguồn thu BHXH sẽ không giảm, thu nhập khi đi làm và lương hưu của người lao động không chênh lệch quá lớn, không còn yếu tố chủ quan (thỏa thuận) nên sẽ cân đối giữa các doanh nghiệp hơn.
Cùng với đó, các đơn vị trên kiến nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu giảm tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa (hiện là 75%) theo quy định nhiều nước nhưng lương hưu thực lĩnh cao hơn.
Đề xuất giảm tuổi nghỉ hưu
Nhóm các hiệp hội đề xuất người lao động được về hưu sớm theo nguyện vọng. Văn bản của các hiệp hội lưu ý, tại Việt Nam, tuổi nghỉ hưu ở nam là 60 tuổi và nữ là 55 tuổi. Điều kiện là người lao động đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm. Lương hưu căn cứ theo tỷ lệ đóng.
“Đa số lao động Việt Nam làm việc chân tay, nhiều người đóng bảo hiểm xã hội từ sớm, thời gian đóng dài, mức đóng cao”, - nhóm các hiệp hội nhận định và cho rằng, việc nữ tới 55 tuổi và nam đến 60 tuổi thì sức khỏe giảm sút, khó đáp ứng được yêu cầu công việc, nguy cơ mất việc làm cao.
Căn cứ Bộ luật lao động 2019, tuổi nghỉ hưu của nữ tăng từ 55 lên 60 (thêm 4 tháng/năm cho tới năm 2035), nam tăng từ 60 lên 62 tuổi (thêm 3 tháng/năm cho tới năm 2028).
“Như vậy, nhiều người khó đảm bảo cuộc sống, cơ hội cho lao động trẻ có việc làm thấp hơn”, - 8 hiệp hội, ngành hàng thẳng thắn.
Giải quyết bài toán chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXH
Trước đó, góp ý cho dự thảo Luật BHXH sửa đổi, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân cho rằng, trong trường hợp giữ nguyên quy định theo như phương án 1, doanh nghiệp và người lao động sẽ không phải chịu áp lực về chi phí gia tăng đột biến.
Dù vậy, trong trường hợp đó, cơ quan quản lý nhà nước phải tìm được phương án, giải pháp nhằm giải quyết bài toán chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXH... của một số nhóm doanh nghiệp và người lao động như đã được ghi nhận thời gian qua.
Trong khi đó, một số chuyên gia quốc tế về lao động đánh giá, với trường hợp này ban soạn thảo nên cân nhắc để đề xuất gia tăng các hình thức thanh kiểm tra, quản trị dựa trên dữ liệu, liên kết giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu thuế, BHXH; kết hợp chế tài nghiêm minh... thì hạn chế nêu trên sẽ dần được khắc phục mà vẫn tạo được thuận lợi cho doanh nghiệp và người lao động.
Mặt khác, nếu dự thảo luật áp dụng theo phương án 2, căn cứ tính đóng BHXH sẽ tăng lên. Ý kiến từ phía doanh nghiệp, hiệp hội cho rằng sẽ có những vấn đề có thể xảy ra trong thực tế.
Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân nhấn mạnh, việc điều chỉnh căn cứ tính đóng BHXH như phương án 2 sẽ làm gia tăng chi phí của cả người sử dụng lao động và người lao động mà chưa thực sự giải quyết được triệt để các nguyên nhân trực diện của tình trạng chậm đóng BHXH, trốn đóng BHXH như chính cơ quan quản lý nhà nước đã đánh giá.
Trong bối cảnh doanh nghiệp và người lao động đều đang hết sức khó khăn, quy định này có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp và người lao động càng tìm cách trốn đóng BHXH, khiến chính sách khó đạt được mục tiêu kỳ vọng và ảnh hưởng tiêu cực đến độ bao phủ của BHXH nói riêng và chính sách BHXH nói chung.
Chính vì vậy, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân đề nghị Ban soạn thảo dự luật làm việc kỹ càng với các doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia để đánh giá tính hợp lý, khả thi của các phương án đưa ra.
“Cần tập trung nhiều vào phân tích phương án đề xuất giữ nguyên quy định hiện hành về căn cứ tính đóng BHXH (phương án 1 của dự thảo luật), kết hợp với xác lập các biện pháp quản lý hiệu quả khác nhằm đảm bảo các mục tiêu toàn diện của chính sách BHXH cũng như chính sách phát triển kinh tế và doanh nghiệp”, - Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân nêu quan điểm.
Ngoài ra, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân cũng đề nghị Ban soạn thảo dự luật nghiên cứu, thể hiện rõ ràng các quy định liên quan tới các khoản phụ cấp, khoản bổ sung phải tính đóng BHXH để tránh tình trạng khi dự luật đi vào đời sống, cơ quan quản lý nhà nước, người sử dụng lao động, người lao động có những cách hiểu khác nhau khiến việc chấp hành pháp luật về BHXH bị ảnh hưởng tiêu cực.
Về chế độ bảo hiểm xã hội một lần
Về chế độ bảo hiểm xã hội một lần, các hiệp hội đề xuất cho người lao động sau 12 tháng không đóng bảo hiểm xã hội, chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì được giải quyết tối đa 50% tổng thời gian đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất.
Thời gian còn lại được bảo lưu (cho đến tuổi nghỉ hưu) và mức hưởng phải được ghi rõ tại thời điểm thanh toán bảo hiểm một lần để người lao động nắm bắt.
Đại diện ban soạn thảo Luật bảo hiểm xã hội thông tin cho biết, ban vẫn tiếp thu các kiến nghị, đề xuất để nghiên cứu, đánh giá và hoàn thiện dự thảo. Dự kiến dự thảo sẽ hoàn thiện, trình Chính phủ cho ý kiến để trình Quốc hội thảo luận lần thứ nhất tại kỳ họp tháng 10/2023.
