Phương Tây lo ngại cho nghành máy bay của mình vì phụ thuộc vào Nga
11:44 06.04.2024 (Đã cập nhật: 17:28 06.04.2024)
© AP Photo / Ted S. Warren
Đăng ký
Các công ty lớn nhất phương Tây lớn tiếng từ chối titan của Nga nhưng lại lặng lẽ mua lượng lớn nguyên liệu này trị giá hàng trăm triệu USD. Các nhà nhập khẩu lập luận lượng hàng tồn kho dồi dào và các nhà sản xuất thay thế có thể giúp ích cho họ.
Giờ đây, họ lo ngại tình trạng thiếu nguyên liệu thô quan trọng và các mối đe dọa đối với ngành công nghiệp quốc phòng và hàng không vũ trụ nếu nguồn cung thực sự dừng lại.
Công ty Nga “VSMPO-Avisma" không nằm trong danh sách đen của phương Tây, mặc dù tập đoàn Rostec bị trừng phạt nằm trong số các chủ sở hữu của doanh nghiệp này. Để chống lại nhà sản xuất titan hoàn chỉnh lớn nhất (từ nguyên liệu thô đến sản phẩm), Mỹ chỉ đưa ra các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chứ không cấm nhập khẩu. Tuy nhiên, các nhà sản xuất máy bay từng hứa sẽ không mua sản phẩm của Nga.
Airbus tuyên bố vào tháng 12 năm 2022 họ sẽ từ chối “nguồn cung cấp trong vài tháng nữa”.
Michael Schellhorn, giám đốc Airbus Defense & Space cho biết: “Chúng tôi đang trong quá trình tách khỏi Nga".
Boeing đảm bảo vào tháng 3 năm 2022 việc mình có “dự trữ đáng kể”, được hình thành nhờ vào việc tạo ra một nhóm các nhà cung cấp trên khắp thế giới, vì vậy họ sẽ hoạt động mà không cần titan Nga.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nói sự hợp tác với Moskva sẽ được khôi phục “một cách âm thầm”. Rõ ràng, đây là những gì đang xảy ra.
Như The Washington Post đưa tin, suốt thời gian qua phương Tây vẫn tiếp tục mua titan từ Nga. Theo tờ báo, «VSMPO-Avisma», công ty không nằm trong danh sách bị trừng phạt, bán 15 nghìn tấn trị giá 370 triệu USD chỉ trong năm 2022, phần lớn là sang Anh, Đức, Pháp và Mỹ.
Hóa ra tất cả các nhà cung cấp lớn cho các hãng sản xuất máy bay khổng lồ đều mua titan từ Nga. Tập đoàn hàng không vũ trụ Safran của Pháp, nơi sản xuất khung gầm, bao gồm cả cho Boeing, tăng nhập khẩu lên 20 triệu USD vào năm 2022 (năm 2021 là 8,6). Rolls-Royce của Anh, hãng sản xuất động cơ cho Airbus và Boeing, tuyên bố ngừng nhập khẩu vào mùa xuân năm 2022. Kết quả là họ mua thêm 6,7 triệu USD so với năm trước.
Ít lựa chọn thay thế
Titan "chính thức" đến từ các nước khác, bao gồm Nhật Bản, Trung Quốc và Kazakhstan. Tuy nhiên, điều này rõ ràng là chưa đủ.
"Nằm ở Kazakhstan, Nhà máy Titan và Magiê «Ust-Kamenogorsk» (UKTMK) chỉ sản xuất titan xốp, thỏi và tấm titan. Còn «VSMPO-Avisma» sản xuất các sản phẩm ống, tấm cán phẳng, dài và dập. Toho Titanium và Osaka Titanium của Nhật Bản có nhiều dòng sản phẩm hơn hơn UKTMK, nhưng xét về số lượng bán thành phẩm titan, họ cũng thua kém công ty Nga", - Leonid Khazanov, chuyên gia công nghiệp độc lập giải thích.
Mua từ các công ty luyện kim Trung Quốc cũng không phải là một lựa chọn, do chính sách đối ngoại và quan hệ kinh tế phức tạp giữa phương Tây và Trung Quốc.
Nhà kinh tế chỉ ra: “Nếu ở Hoa Kỳ, chính phủ bật đèn xanh cho việc nhập khẩu titan với số lượng lớn từ Trung Quốc, thì ngành công nghiệp máy bay và tổ hợp công nghiệp - quân sự sẽ bị cuốn hút vào đó”.
Nhu cầu tăng
Có rất ít lựa chọn: “ăn hết” trữ lượng, cố gắng tìm kiếm titan ở các thị trường thay thế. Đồng thời, lặng lẽ tiếp tục mua từ Nga.
The Washington Post cho biết, những giao dịch mua này cho thấy phương Tây vẫn phụ thuộc vào Moskva về một số mặt hàng nhất định, bất chấp những đảm bảo về việc cắt đứt quan hệ kinh tế.
William George, nhà phân tích tại công ty giám sát Import Genius của Mỹ, cho biết: "Nga có thể cắt nguồn cung cấp titan. Và các doanh nghiệp quan trọng đối với quốc phòng và hàng không dân dụng sẽ rơi vào tình thế khó khăn".
Thực sự có điều gì đó đáng lo ngại.
“Đó sẽ là một đòn giáng mạnh: giá titan sẽ tăng cao, và khi đó chúng ta chắc chắn sẽ phải cúi đầu trước Trung Quốc, nước sẽ không ngừng ra tay với những khách hàng nước ngoài trở thành con tin trong trò chơi chính trị của Hoa Kỳ, các chính phủ và Liên minh châu Âu”, - Khazanov nói.
14 Tháng Mười Một 2023, 18:29
"Trong trường hợp này, sẽ nảy sinh các vấn đề trong ngành hàng không và quốc phòng của "các nước không thân thiện" — kể cả cho đến việc các doanh nghiệp đóng cửa. Có thể thấy từ kinh nghiệm những năm gần đây, chúng ta khéo léo sử dụng "đòn bẩy nguyên liệu" làm công cụ không chỉ để ổn định đồng rúp mà còn để tác động đến các quá trình địa chính trị”, - Denis Astafiev, người sáng lập công ty đầu tư SharesPro, lưu ý.
Ví dụ, vào tháng 5 năm 2022, Boeing đình chỉ sản xuất mẫu 737 MAX, bao gồm cả do khó khăn về nguyên liệu thô.
Tình hình cũng sẽ trở nên trầm trọng hơn do nhu cầu về titan sẽ tăng: Các nhà phân tích của Roscongress dự đoán đến năm 2026, thị trường sẽ tăng lên 6,1 tỷ USD mỗi năm. Airbus phụ thuộc vào nguyên liệu thô của Nga tới 60%, Boeing là 35%. Do đó, việc ngừng cung cấp sẽ giáng một đòn kép vào phương Tây.
