Tiết kiệm điện ở Nhật Bản: giải pháp nhất thời hay chiến lược lâu dài?

Nhật Bản phát động chiến dịch tiết kiệm điện trong mùa đông, chính phủ kêu gọi các hộ gia đình và doanh nghiệp trên toàn quốc thực hiện tiết kiệm điện từ ngày 1/12. Lần gần đây nhất một chiến dịch như vậy đã được tổ chức vào năm 2011 sau sự cố tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima I.
Sputnik
Khi đó người dân Nhật Bản đã chấp nhận, thấu hiểu và đi xuyên qua khó khăn vì tai nạn hạt nhân là một trường hợp khẩn cấp.
Sputnik đã hỏi các chuyên gia: động cơ đặc biệt nào khiến chính phủ Nhật Bản đưa ra lời kêu gọi toàn dân như vậy? Người dân coi chiến dịch này là có lý do chính đáng để chấp nhận hoặc phải thích nghi với tình trạng này trong một thời gian dài?

Nguyên nhân của khủng hoảng nhân tạo là các lệnh trừng phạt nhưng chính phủ giữ im lặng về việc này

Theo chuyên gia Vitaly Shvydko, người đứng đầu Nhóm nghiên cứu Kinh tế và Chính trị Nhật Bản tại Viện kinh tế quốc tế và quan hệ đối ngoại của Viện Hàn lâm khoa học Nga (IMEMO RAS), những lý do được đưa ra cho chiến dịch tiết kiệm điện trong năm 2022 (đặc biệt đối với người Nhật) có vẻ rất mơ hồ.

“Chính phủ Nhật Bản nói về một số lý do. Mặc dù cả thế giới nói về một lý do duy nhất - các biện pháp trừng phạt chống Nga, vốn đã trở thành nguyên nhân chính gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng nhất, - chuyên gia Vitaly Shvydko lưu ý. - Trong khi đó, theo các phương tiện truyền thông Nhật Bản, việc giá năng lượng tăng cao không liên quan trực tiếp đến các biện pháp trừng phạt chống Nga. Báo chí Nhật Bản giải thích rằng, nguyên nhân chính của cuộc khủng hoảng năng lượng là do sự gia tăng bất ổn địa chính trị nói chung. Và trong số các yếu tố (gây căng thẳng trên thế giới) họ nói về đại dịch coronavirus, đối đầu Mỹ-Trung và xung đột ở Ukraina. Tức là, tất cả ba yếu tố này. Bằng cách này, họ làm xói mòn nguyên nhân chính dẫn đến việc thị trường năng lượng thế giới đang trải qua một thời kỳ đầy bất ổn. Mặc dù báo chí Nhật Bản mô tả vấn đề tăng giá điện như một hiện tượng tiêu cực, nhưng, họ nhấn mạnh, đây không phải là một quá trình khu vực, mà là một quá trình toàn cầu mà người Nhật cũng phải chịu tác động".

Công ty điện lực lớn nhất Nhật Bản JERA mua hơn 35% cổ phần Điện Gia Lai
Do đó, người dân Nhật Bản không tập trung suy nghĩ về nguyên nhân thực sự gây ra việc hạn chế sử dụng điện. Trong các tranh luận công khai, người ta chủ yếu thảo luận về các biện pháp bồi thường và số tiền trợ cấp cho người dân chứ không phải về tính hợp pháp của các biện pháp trừng phạt Nga hoặc về việc hủy bỏ các lệnh trừng phạt. Mặc dù chính quyết định thực dụng này là cơ sở để ổn định thị trường năng lượng.

Khủng hoảng bao trùm thế giới

Rốt cuộc, theo ấn phẩm kinh tế có ảnh hưởng Nihon Keizai, cuộc khủng hoảng năng lượng bắt nguồn từ châu Âu đang lan rộng khắp thế giới. Cuộc đấu tranh toàn cầu cho nhiên liệu xanh đã bắt đầu. Hơn nữa, ngày càng có nhiều ý kiến ​​​​cho rằng, căng thẳng sẽ kéo dài (không phải trong một hoặc hai năm) mà trong nhiều thập kỷ, trong khi Nga bị "trục xuất" khỏi thị trường năng lượng quốc tế.
Theo đó, không thể loại trừ khả năng chiến dịch tiết kiệm điện sẽ không giới hạn trong giai đoạn 2022-2023. Nhưng liệu người Nhật có đủ “đức tính khiêm nhường” để chịu đựng nhiều hạn chế trong một thời gian dài hơn?
Nhật Bản có thể không có đủ điện cho 1,1 triệu ngôi nhà trong mùa đông này
Xét theo hành động của chính phủ Nhật Bản, họ đã không nghĩ đến những hậu quả như vậy đối với người dân khi thông qua quyết định tham gia các lệnh trừng phạt chống Nga của Mỹ và EU.

"Phao cứu sinh" rất gần: trên đảo Sakhalin

Tuy nhiên, trong khi cuộc khủng hoảng năng lượng ngày càng gia tăng và ngành công nghiệp châu Âu chật vật vì “cơn khát” năng lượng, Nhật Bản vẫn có sự khôn ngoan để có “cú lội ngược dòng” trong vấn đề này, - chuyên gia Andrey Fesyun, Phó Giám đốc Viện nghiên cứu Châu Á và Châu Phi thuộc Đại học Tổng hợp Quốc gia Matxcơva, lưu ý.

“Ngày nay, gần như cả thế giới bị bao trùm bởi nỗi sợ hãi vì giá năng lượng tăng cao. Và Nhật Bản là một trong số ít quốc gia (đồng minh của Mỹ) chưa chấm dứt hợp đồng khí đốt với Nga. Dù Washington có cố gắng thế nào, doanh nghiệp Nhật Bản vẫn tiếp tục tham gia vào các dự án Sakhalin-1 và Sakhalin-2, vốn là những nguồn năng lượng quan trọng nhất của đất nước. Và trong điều kiện khủng hoảng, đây là bản tin tốt nhất cho người dân Nhật Bản. Điều đáng mừng là các nhà kinh tế học Nhật Bản là những người thực dụng. Và tôi sẽ không ngạc nhiên nếu trong tương lai gần, lượng tiêu thụ khí đốt từ Nga sẽ tăng lên. Rốt cuộc, ngay cả Nihon Keizai (mặc dù ấn phẩm này tuyên truyền những luận điệu chống Nga thân phương Tây) cũng cho rằng, việc từ chối các nguồn năng lượng từ Nga là không hợp lý. Và không chỉ vì nguy cơ thiếu hụt năng lượng, mà còn vì giá vận chuyển khí hóa lỏng từ Qatar đã tăng mạnh”, - chuyên gia Andrey Fesyun nói.

Nhật Bản luôn tự hào rằng, sự phụ thuộc vào năng lượng Nga của nước này không vượt quá 10%.
Nhật Bản sẽ bắt đầu sạc điện thoại thông minh qua 5G
Vì vậy, họ luôn đặt cược vào mối quan hệ hợp tác đáng tin cậy với các đối tác Trung Đông.

“Tuy nhiên, trong “sự phân phối lại thế giới” hiện nay và trong thời kỳ tranh giành tài nguyên năng lượng toàn cầu, Trung Đông đang bắt đầu hành xử ngày càng độc lập hơn với bá chủ toàn cầu - Hoa Kỳ”, - chuyên gia Andrey Fesyun nhấn mạnh. - Qatar đã ký hợp đồng bán khí đốt 27 năm cho Trung Quốc. Trên thực tế không còn gì cho châu Âu. Sự kiện này nói lên rất nhiều điều, vì vậy ngay bây giờ Nhật Bản nên suy nghĩ về việc bảo đảm an ninh năng lượng”.

Rất có thể chính những suy nghĩ này và các quyết định tiếp theo (của chính phủ và giới doanh nghiệp Nhật Bản) sẽ ảnh hưởng đến việc người Nhật phải chịu đựng “rắc rối” hiện tại trong bao lâu: dưới hình thức tăng thuế và tiết kiệm năng lượng.
Thảo luận